Xuất khẩu ô tô từ Trung Quốc đang tạo nên làn sóng mới trên thị trường ô tô toàn cầu, khi hàng loạt xe giá rẻ đổ bộ vào các quốc gia, kéo theo cuộc chiến giá lan tỏa từ các showroom ở Mexico đến Malaysia. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang hướng tới biên lợi nhuận cao hơn ở thị trường nước ngoài, điều này có thể dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt hơn trên thị trường toàn cầu.
Hiện nay, tại Trung Quốc – thị trường ô tô lớn nhất thế giới, nhiều hãng sản xuất đang phải đối mặt với khó khăn do tình trạng dư thừa công suất. Viện Nghiên cứu Ô tô Gasgoo cho biết, trong số khoảng 70 hãng sản xuất xe đang hoạt động tại Trung Quốc năm ngoái, chỉ có khoảng 15% đạt tỷ lệ sử dụng công suất nhà máy từ 70% trở lên. Điều này cho thấy ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đang đối mặt với khủng hoảng mang tính cơ cấu.
Trước tình trạng đó, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang đẩy mạnh xuất khẩu ra khắp toàn cầu, trừ Mỹ, nơi thuế quan quá cao khiến thị trường này trở nên khó tiếp cận. Trung Quốc hiện đã vượt Nhật Bản và Đức để trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, thị trường nước ngoài không phải lúc nào cũng là nơi trú ẩn an toàn. Các yếu tố địa chính trị và chi phí thiết lập mạng lưới phân phối quốc tế có thể cản trở những doanh nghiệp yếu kém. Quá trình thanh lọc của ngành ô tô Trung Quốc có thể mới chỉ bắt đầu.
Lấy ví dụ như trong quá khứ, năm 2009, BYD gần như là hãng xe điện quy mô duy nhất tại Trung Quốc. Đến năm 2025, hàng trăm công ty chen chân vào thị trường. Tính đến tháng 5/2025, BYD vẫn là người dẫn đầu tuyệt đối, chiếm khoảng 27% thị phần xe điện bán lẻ tại Trung Quốc, nhưng vẫn còn khoảng 120 thương hiệu khác cạnh tranh nhau cho 37% thị phần còn lại.
Quá trình cạnh tranh và thanh lọc này có thể sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian tới, khi mà các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang ngày càng đẩy mạnh xuất khẩu và mở rộng thị trường toàn cầu. Điều này có thể dẫn đến một cuộc chơi Darwin giữa các hãng sản xuất, nơi mà chỉ những doanh nghiệp mạnh nhất và thích nghi được với thị trường mới có thể tồn tại và phát triển.
Như vậy, sự trỗi dậy của ngành ô tô Trung Quốc và làn sóng xuất khẩu ô tô giá rẻ đang tạo nên những thay đổi lớn trên thị trường ô tô toàn cầu. Tuy nhiên, con đường phía trước không hẳn là không có chướng ngại vật, khi mà các yếu tố địa chính trị và cạnh tranh gay gắt có thể ảnh hưởng đến quá trình mở rộng thị trường của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.
