Trong thời gian gần đây, vấn đề nghệ sĩ và người nổi tiếng vi phạm pháp luật hoặc chuẩn mực đạo đức đã trở thành một vấn đề đáng quan tâm và gây chú ý rộng rãi trong cộng đồng. Với sức ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, việc ban hành chế tài đối với những cá nhân này được coi là điều cần thiết và cấp bách.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa Xã hội của Quốc hội, cho rằng cần có chế tài cụ thể để răn đe và đảm bảo tính nghiêm khắc trong việc xử lý vi phạm. Theo ông, có ba nguyên nhân chính dẫn đến việc nghệ sĩ vi phạm pháp luật hoặc chuẩn mực đạo đức. Thứ nhất, việc chạy theo hào quang quá nhanh mà thiếu nền tảng văn hóa, giáo dục, đạo đức đã khiến một số nghệ sĩ không đủ chuẩn mực về nhân cách và hành vi. Thứ hai, môi trường showbiz với nhiều cám dỗ và áp lực nổi tiếng nhanh, kiếm tiền nhiều đã khiến một số nghệ sĩ sa ngã. Thứ ba, cơ chế quản lý và định hướng chưa đủ mạnh đã tạo ra lỗ hổng trong quản lý và giám sát hoạt động của nghệ sĩ.
Bộ Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành từ năm 2021. Tuy nhiên, quy tắc này chỉ xác định các chuẩn mực trong hành vi ứng xử mà không có chế tài xử phạt cụ thể. Điều này đã tạo ra lỗ hổng trong quản lý và khiến cho việc xử lý vi phạm trở nên khó khăn.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn khẳng định đã đến lúc cần rà soát và bổ sung quy định pháp lý rõ ràng hơn để bảo vệ giá trị nghệ thuật chân chính và gìn giữ niềm tin của công chúng đối với giới nghệ sĩ. Ông cũng nhấn mạnh rằng nghệ sĩ vi phạm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân họ mà còn đến người hâm mộ, cộng đồng và xã hội. Công chúng có quyền đòi hỏi nghệ sĩ phải có ý thức trách nhiệm trước cộng đồng xã hội và không chỉ xin lỗi mà còn phải chịu trách nhiệm cụ thể.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn đề xuất cần mạnh dạn áp dụng các biện pháp chế tài nghiêm khắc hơn, bao gồm cả việc cấm xuất hiện trên báo chí, truyền thông, mạng xã hội hay tạm dừng hoạt động nghệ thuật. Ông cũng cho rằng cần có cơ chế quản lý và giám sát chặt chẽ hơn để ngăn chặn những vi phạm tương tự xảy ra trong tương lai.
GS.TS Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, cũng đồng tình với việc cần có biện pháp mạnh tay hơn nữa với những chế tài cụ thể để tăng cường trách nhiệm của các nghệ sĩ với công chúng. Bà cho rằng cần có những biện pháp cụ thể để giúp nghệ sĩ hiểu rõ về trách nhiệm của mình đối với cộng đồng và xã hội.
