Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng những công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế.
GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa, đồng bộ và đáp ứng được nhu cầu. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế được xem là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng liệu những dữ liệu này có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị thực sự hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ, quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân. Khả năng tiếp cận và áp dụng công nghệ mới vào thực tiễn lâm sàng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả trình độ chuyên môn và nhận thức của cán bộ y tế.
Đặc biệt, tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang được triển khai. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế. Điều này đòi hỏi sự đầu tư lớn về cả hạ tầng công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực.
Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc để phát triển. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới. Sự hợp tác này không chỉ giúp chúng ta tiếp cận công nghệ mới mà còn mở ra cơ hội trao đổi kiến thức và kinh nghiệm.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Điều này thể hiện tinh thần trách nhiệm và cam kết của chúng tôi trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và phát triển bền vững cho ngành y tế Việt Nam.
Không chỉ vậy, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng nhấn mạnh rằng, trong quá trình chuyển đổi số y tế, chúng ta cần chú trọng đến việc xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách để hỗ trợ và khuyến khích các hoạt động đổi mới sáng tạo. Cần có các chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư nước ngoài và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực y tế.
Nhìn chung, việc ứng dụng công nghệ trong y tế đang là một xu thế tất yếu và sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả người bệnh và ngành y tế. Tuy nhiên, để đạt được thành công, chúng ta cần chung tay hợp tác, nỗ lực vượt qua các thách thức và tận dụng các cơ hội.
