Trong bối cảnh tình hình an ninh tại châu Âu vẫn còn phức tạp, Anh, Nhật Bản và Italy đang tăng cường hợp tác để phát triển máy bay tiêm kích thế hệ thứ sáu, Tempest. Dự án này được kỳ vọng sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược quân sự của NATO, giúp các quốc gia này duy trì lợi thế trên bầu trời và đối phó với các mối đe dọa mới.
Máy bay tiêm kích Tempest được thiết kế để có khả năng bay siêu thanh, xuyên qua hệ thống phòng không đối phương và tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ địch mà không cần tiếp nhiên liệu. Với kích thước lớn hơn các thế hệ trước, Tempest sẽ được trang bị bình nhiên liệu dung tích lớn và hệ thống vũ khí tối tân, bao gồm tên lửa và radar có khả năng xử lý dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với các hệ thống hiện tại. Điều này cho phép Tempest thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu hiệu quả hơn và đảm bảo sự sống còn trong môi trường tác chiến hiện đại.
Tempest dự kiến sẽ thay thế dần dòng Eurofighter Typhoon và hỗ trợ các phi đội F-35 trong tương lai. Các chuyên gia quân sự cho rằng, trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, Tempest có thể nhanh chóng cất cánh từ các sân bay tại Anh, thực hiện nhiệm vụ phá hủy hệ thống phòng không và căn cứ không quân quan trọng của đối phương, sau đó hỗ trợ bộ binh với kho vũ khí phong phú gấp đôi F-35. Điều này thể hiện sự linh hoạt và sức mạnh của Tempest trong các kịch bản chiến tranh hiện đại.
Dự án Tempest được triển khai trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc tế GCAP (Global Combat Air Programme), với mục tiêu đưa máy bay vào biên chế từ năm 2035. GCAP là sự kết hợp giữa dự án Tempest của Anh và chương trình Mitsubishi FX của Nhật. Theo thỏa thuận được ký vào cuối năm 2022, Nhật Bản sẽ đầu tư 4 tỷ yên, trong khi Anh cam kết 2 tỷ bảng cho đến năm 2025. Sự hợp tác này không chỉ thể hiện cam kết của các quốc gia đối với dự án mà còn giúp chia sẻ gánh nặng tài chính và công nghệ.
Không chỉ dừng lại ở đó, dự án này cũng được xem là đối trọng trực tiếp với chương trình FCAS (Future Combat Air System) do Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển. Trụ sở chính của GCAP đặt tại Anh, quy tụ 2.800 chuyên gia và khoảng 600 tổ chức tham gia. Một mô hình thử nghiệm với thiết kế khí động học tiên tiến đã được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Farnborough hồi tháng 7/2024. Điều này cho thấy sự tiến triển nhanh chóng của dự án và kỳ vọng vào một thế hệ máy bay tiêm kích mới.
Mục tiêu của chương trình không chỉ là thay thế các dòng máy bay đã cũ mà còn nhằm đối phó với các dòng tiêm kích thế hệ mới như Su-57 của Nga và J-20 của Trung Quốc, những mẫu máy bay đã được trang bị công nghệ tàng hình và tốc độ siêu vượt âm. Việc phát triển Tempest và các chương trình liên quan thể hiện nỗ lực của các quốc gia trong việc duy trì sự cạnh tranh và bảo vệ lợi ích an ninh của mình trong thế kỷ 21.
Nhìn chung, dự án Tempest và chương trình GCAP đại diện cho một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực quốc phòng và công nghệ hàng không quân sự. Với sự hợp tác chặt chẽ giữa Anh, Nhật Bản và Italy, cũng như sự tham gia của nhiều chuyên gia và tổ chức, dự án này hứa hẹn sẽ mang lại những thành quả đáng kể trong tương lai.
