Trong một động thái mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố việc áp dụng hàng loạt mức thuế nhập khẩu mới đối với hàng hóa từ hơn 40 quốc gia. Đây là một bước đi mạnh mẽ trong chính sách thương mại của ông Trump, nhưng cũng làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ lạm phát tăng cao và sự chững lại của tăng trưởng kinh tế trên quy mô toàn cầu.
Các mức thuế mới, dao động từ 10% đến 41%, dự kiến sẽ đẩy mức thuế suất trung bình của Mỹ lên tới 15,2%, một mức cao nhất kể từ thời kỳ hậu Thế chiến II. Sự tăng lên này không chỉ có ý nghĩa biểu tượng về chính sách bảo hộ thương mại mà còn được dự báo sẽ có tác động tiêu cực trực tiếp đến cả nền kinh tế Mỹ và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Một số chuyên gia kinh tế, như Maeva Cousin, đã ước tính rằng nếu các mức thuế được thực hiện như công bố, GDP của Mỹ có thể suy giảm 1,8% trong vòng 2-3 năm tới. Trong khi đó, lạm phát cơ bản có thể tăng thêm 1,1%. Trên phạm vi toàn cầu, những quốc gia xuất khẩu nhiều sang Mỹ sẽ phải đối mặt với nhu cầu sụt giảm, đe dọa đến sản lượng công nghiệp, việc làm và ổn định giá cả.
Tổng thống Trump cũng cho biết sẽ tiếp tục công bố thuế riêng đối với các lĩnh vực nhạy cảm như dược phẩm, bán dẫn, khoáng sản chiến lược và công nghiệp chế tạo. Điều này dự báo sẽ tiếp tục khiến giới doanh nghiệp và nhà đầu tư rơi vào trạng thái bất định kéo dài.
Ngay sau thông báo của ông Trump, các thị trường tài chính toàn cầu đã có phản ứng tiêu cực. Chỉ số MSCI All Country World Index giảm 0,2%; hợp đồng tương lai S&P500 và thị trường châu Âu lần lượt mất 0,2% và 0,6%. Thị trường châu Á ghi nhận ngày giảm điểm thứ sáu liên tiếp, giảm 0,7% – chuỗi giảm dài nhất trong năm nay.
Wendy Cutler, cựu quan chức đàm phán thương mại Mỹ, nhận định việc áp dụng các mức thuế đa dạng trên quy mô toàn cầu sẽ tạo ra không ít khó khăn cho hải quan Mỹ. Bà cảnh báo rằng, dù đã có thời gian chuẩn bị 7 ngày, các nhà nhập khẩu vẫn nên sẵn sàng đối mặt với ‘các sự cố khởi đầu’ khi chính sách có hiệu lực từ ngày 7/8.
Trong bối cảnh những lời hứa thương mại đầy tham vọng chưa thành hiện thực, Tổng thống Trump đang chọn cách gây sức ép trực tiếp thông qua các đòn thuế. Cách làm này phản ánh chiến lược ‘áp lực tối đa’ mà ông từng áp dụng trong các cuộc đàm phán trước đây.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại rằng các mức thuế mới sẽ khiến chi phí sản xuất, tiêu dùng tăng cao, qua đó thúc đẩy lạm phát, gây áp lực lên người dân và doanh nghiệp Mỹ. Đồng thời, cú sốc cầu đối với hàng xuất khẩu ở các quốc gia bị áp thuế cũng sẽ làm giảm hoạt động công nghiệp và thương mại toàn cầu.
