Nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ khi chiến tranh kết thúc, nhưng ký ức về những ngày tháng ác liệt vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí của những người cựu binh Quảng Trị. Những vết thương chiến tranh trên cơ thể họ vẫn còn đau nhức, nhưng tinh thần thép và trái tim can trường của họ vẫn là nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ hôm nay.

Tại vùng đất Vĩnh Linh, Quảng Trị, nơi được biết đến với tên ‘Lũy thép’ trong kháng chiến chống Mỹ, chúng tôi đã gặp gỡ cựu binh Trần Bá Minh Xượng, người lính từng đi qua nhiều chiến trường ác liệt. Ông Xượng nhập ngũ năm 1960 và hoạt động bí mật trong lòng địch tại Gia Lai trong suốt 15 năm. Những ký ức về đồng đội, về những ngày tháng chiến tranh khốc liệt vẫn còn hiện rõ trong tâm trí ông.

Ông Xượng nhớ lại: ‘Ngày đó, tôi lên đường với cái cuốc, cái xẻng thay súng đạn. Ai cũng không biết sợ chi hết, chỉ mong Tổ quốc sạch bóng thù’. May mắn trở về sau chiến tranh, nhưng cơ thể ông vẫn còn mang những mảnh đạn và di chứng của chất độc màu da cam.

Chúng tôi cũng gặp gỡ ông Võ Văn Hoãn, cựu binh từng tham gia trận đánh tại Thành cổ Quảng Trị. Ông Hoãn bị nhiễm chất độc da cam và vẫn còn những dấu tích tàn khốc của chiến tranh trên cơ thể. Ông nhớ lại: ‘Lúc đó mình không sợ gì hết, chỉ có một suy nghĩ là phải đánh để đất nước hòa bình, vì dân mà chiến đấu’.

Ông Trần Đình Liền, cựu binh từng chỉ huy xe tăng trong trận đánh Cửa Việt, Quảng Trị, vẫn giữ được phong thái dứt khoát của người chỉ huy năm xưa. Ông Liền nhập ngũ năm 1967 và trực tiếp điều khiển xe tăng xông pha giữa làn bom đạn. Đến nay, trên cơ thể ông vẫn còn nhiều mảnh đạn chưa thể lấy ra.

Ông Nguyễn Văn Minh, cựu binh từng bị trúng mảnh bom ở mắt, vẫn còn nhớ rõ ký ức về những người bạn cùng vào sinh ra tử. Ông Minh bật khóc khi nhớ lại: ‘Tôi nằm giữa hố bom, tưởng mình chết rồi. Cạnh tôi, anh em hy sinh hết cả. Một người bạn thân, trước khi mất đã nắm tay tôi nói: ‘Sống thay phần tao”.

Những câu chuyện của các cựu binh Quảng Trị là minh chứng sống động cho sự hy sinh và lòng quả cảm của thế hệ cha anh. Trong hành trình tri ân của thế hệ trẻ hôm nay, sự xúc động hiện lên trong ánh mắt, trong từng lời thăm hỏi giản dị mà chan chứa nghĩa tình, tất cả như nhắn gửi rằng lòng biết ơn luôn mãi được khắc ghi trong tim.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ, báo Dân trí đã phối hợp với Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an), Công ty Cổ phần Dược phẩm Pharmacity tổ chức chương trình khám sức khỏe và tặng quà cho các cựu chiến binh tại Quảng Trị. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những hy sinh của các thế hệ cha anh sẽ luôn được ghi nhớ.

Ngày 27/7 sắp đến, căn nhà nhỏ của gia đình bà Trần Thị Thủy ở cuối ngõ Chùa Láng (Hà Nội) trở nên ấm áp hơn với những vị khách đến thăm hỏi. Không khí trong nhà trở nên sôi động hơn khi có nhiều người đến chia sẻ những ký ức và niềm tiếc thương dành cho Thượng tá Đặng Anh Quân, con trai của bà Thủy.

Bà Thủy, 71 tuổi, là mẹ của Thượng tá Đặng Anh Quân, một chiến sĩ phòng cháy chữa cháy đã anh dũng hy sinh khi làm nhiệm vụ chữa cháy quán karaoke trên đường Quan Hoa, Hà Nội vào năm 2022. Tại căn nhà này, nhiều bằng khen, giấy khen, huy hiệu… được treo trang trọng, cùng với bộ trang phục cảnh sát PCCC & CNCH lưu giữ như một kỷ vật thiêng liêng trong tủ kính. Tất cả đều là những kỷ niệm và vinh danh dành cho Thượng tá Đặng Anh Quân, người đã hy sinh khi còn rất trẻ.

Cuộc sống của bà Thủy đã trải qua nhiều khó khăn từ khi chồng qua đời khi con trai chỉ mới 4 tuổi. Các con đã trở thành chỗ dựa tinh thần để người phụ nữ vượt qua mọi nhọc nhằn, vất vả. Bà Thủy tự hào về cậu con trai sống tình cảm, có chí tiến thủ. Từ một chiến sĩ nghĩa vụ, anh Quân học tập chăm chỉ, trở thành chiến sĩ PCCC chuyên nghiệp, được lãnh đạo tin yêu, đồng đội quý mến.

Gần 3 năm từ ngày con trai ra đi, bà Thủy trải qua những ngày tháng khó khăn nhất trong cuộc đời. Mỗi lần có ai nhắc đến anh Quân, người mẹ luôn kể về con với những ký ức đẹp nhất, nhưng những nhớ thương luôn dâng trào nơi khóe mắt.

Bà Thủy đã vực dậy sau biến cố gia đình, cùng con dâu quán xuyến việc nhà, dạy bảo các cháu. “Điều an ủi lớn nhất với bà lúc này là được nhìn thấy các cháu khôn lớn từng ngày. Trong lòng bà, tình yêu thương dành cho các cháu như một sợi dây níu giữ tinh thần, giúp bà đứng vững sau biến cố”, bà Thủy chia sẻ.

Sự hy sinh của Thượng tá Đặng Anh Quân và đồng đội đã lay động triệu triệu trái tim người dân Việt Nam. Để tri ân sự hy sinh cao cả ấy, nhiều người đã dùng chính những nét vẽ, vần thơ để khắc họa hình ảnh 3 người lính cứu hỏa giữa biển lửa.

Nhiều đơn vị đã đến thăm hỏi gia đình bà Thủy, trong đó có lãnh đạo Công an TP Hà Nội, lãnh đạo đơn vị cũ, đồng đội của con cùng các đoàn thể. https://antv.gov.vn và các cơ quan truyền thông cũng đã có những bài viết, hình ảnh để tri ân và tôn vinh sự hy sinh của Thượng tá Đặng Anh Quân và đồng đội.

Sự quan tâm và động viên này đã giúp gia đình bà Thủy thêm động lực vơi bớt nỗi đau, có thêm động lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.