Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Ngoại trưởng Áo Beate Meinl-Reisinger đã đề xuất một cuộc thảo luận toàn quốc về việc Áo có nên theo đuổi tư cách thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hay không. Điều này đã tạo ra một cuộc tranh luận nóng về chính sách trung lập lâu dài của Áo và vai trò của nước này trong cấu trúc an ninh châu Âu.

Ngoại trưởng Meinl-Reisinger cho rằng chính sách trung lập hiện tại không đủ để đảm bảo an ninh cho Áo, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng gia tăng do hành động của Nga ở Ukraine. Bà nhấn mạnh rằng Áo cần có một cuộc thảo luận toàn diện về chính sách an ninh và vai trò của NATO trong việc đảm bảo an toàn cho nước này. Tuy nhiên, bà cũng thừa nhận rằng hiện tại không có đa số trong nghị viện hoặc công chúng Áo ủng hộ việc gia nhập NATO.

Áo đã duy trì chính sách trung lập về mặt hiến pháp kể từ năm 1955. Mặc dù tham gia vào các hợp tác quốc phòng với Liên minh châu Âu (EU) và Đối tác vì Hòa bình của NATO, nước này chưa bao giờ theo đuổi tư cách thành viên đầy đủ trong liên minh quân sự này. Việc Ngoại trưởng Meinl-Reisinger kêu gọi thảo luận về tư cách thành viên NATO được xem là một bước ngoặt quan trọng trong việc đánh giá lại chính sách an ninh của Áo.

Áo hiện đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng trong việc tăng cường quốc phòng để ứng phó với cuộc chiến ở Ukraine. Các quốc gia châu Âu vốn trung lập khác cũng đang xem xét lại các liên kết chiến lược của mình. Dự kiến, Áo sẽ tăng chi tiêu quốc phòng trong những năm tới, nhưng sự ủng hộ của công chúng đối với việc gia nhập NATO vẫn còn thấp. Một cuộc thăm dò gần đây chỉ ra rằng 21% người Áo ủng hộ việc gia nhập NATO, trong khi 61% phản đối.

Việc Áo gia nhập NATO sẽ có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh quốc phòng Trung Âu, đặc biệt là sau khi Phần Lan và Thụy Điển đã từ bỏ lập trường trung lập lâu nay và gia nhập NATO. Áo cũng tham gia vào các sứ mệnh quân sự của EU và là một bên ký kết La bàn Chiến lược của EU. Ngoại trưởng Meinl-Reisinger khẳng định rằng tính trung lập không nên là lý do ngăn cản Áo đóng góp vào quá trình hội nhập quốc phòng châu Âu và nước này cần phải đảm bảo rằng không tụt hậu trong quá trình này.

Trong bối cảnh hiện nay, cuộc thảo luận về tư cách thành viên NATO của Áo dự kiến sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý của công chúng và giới chuyên gia. Việc đánh giá lại chính sách trung lập và vai trò của Áo trong cấu trúc an ninh châu Âu có thể sẽ tiếp tục trong thời gian tới.

Trong bối cảnh tình hình an ninh châu Âu đang diễn biến phức tạp, đặc biệt là sau cuộc khủng hoảng ở Ukraine, nhiều quốc gia đã bắt đầu đánh giá lại chính sách quốc phòng và an ninh của mình. Áo, một quốc gia duy trì chính sách trung lập kể từ năm 1955, cũng không ngoại lệ. Ngoại trưởng Áo, bà Meinl-Reisinger, gần đây đã lên tiếng về khả năng nước này xem xét gia nhập liên minh quân sự NATO.

Được biết, kể từ khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2 năm 2022, các quan chức cấp cao của Áo, cả đương nhiệm và tiền nhiệm, đã nhiều lần bày tỏ sự quan tâm đến việc đánh giá lại tiềm năng tham gia NATO của nước này. Điều này cho thấy một sự thay đổi trong quan điểm của Áo về chính sách an ninh và quốc phòng, dù rằng quốc gia này đã duy trì tư cách trung lập trong nhiều thập kỷ qua.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Welt của Đức, Ngoại trưởng Áo Meinl-Reisinger đã nhấn mạnh rằng việc duy trì sự trung lập không đủ để bảo vệ Áo trong tình hình thế giới hiện nay. Theo bà, Áo cần có khả năng tự vệ mạnh mẽ hơn và quan hệ đối tác an ninh sâu sắc hơn để đảm bảo an ninh quốc gia.

Ngoại trưởng Áo cũng thể hiện sự cởi mở với việc tiến hành một cuộc tranh luận công khai về tương lai của chính sách an ninh và quốc phòng của Áo. Mặc dù hiện tại đa số thành viên quốc hội và công chúng Áo không ủng hộ việc gia nhập NATO, nhưng bà Meinl-Reisinger tin rằng một cuộc tranh luận như vậy có thể mang lại nhiều kết quả tích cực và giúp Áo xây dựng một chiến lược an ninh phù hợp hơn.

Áo hiện tại không phải là thành viên của NATO nhưng đã tham gia vào nhiều sứ mệnh hòa bình do Liên minh châu Âu (EU) dẫn đầu và tích cực ủng hộ Chính sách an ninh và quốc phòng chung của EU. Việc tham gia vào các hoạt động này thể hiện cam kết của Áo đối với hòa bình và an ninh ở châu Âu, dù rằng quốc gia này vẫn duy trì chính sách trung lập.

Về vấn đề trung lập, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger nhấn mạnh rằng điều này không nên bị hiểu nhầm là thụ động. “Chúng ta không thể ngồi yên và nói rằng nếu chúng ta không làm gì với ai, thì sẽ không ai làm gì với chúng ta. Thế giới đã thay đổi,” bà phát biểu. Điều này cho thấy sự nhận thức về việc cần phải thích nghi với tình hình thế giới đang biến động.

Sau khi xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra, nhiều quốc gia đã bắt đầu xem xét lại chính sách an ninh của mình. Phần Lan và Thụy Điển, hai quốc gia Bắc Âu, đã đưa ra quyết định lịch sử xin gia nhập NATO. Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của NATO vào tháng 4 năm 2023 và Thụy Điển đã gia nhập liên minh vào tháng 3 năm 2024. Ukraine cũng đã nộp đơn xin gia nhập NATO theo thủ tục nhanh chóng vào tháng 9 năm 2022. Tuy nhiên, triển vọng NATO kết nạp Ukraine vẫn còn nhiều thách thức và chưa có tiến triển cụ thể.