Nghiên cứu gần đây của Công ty nghiên cứu thị trường Edmunds chỉ ra rằng tình trạng “âm vốn” khi đổi xe ô tô tại Mỹ đang gia tăng nhanh chóng. Trong quý II năm nay, khoảng 26,6% số xe được đổi khi mua xe mới có giá trị thấp hơn số tiền chủ xe còn nợ trong khoản vay mua xe trước đó. Đây là mức cao nhất trong bốn năm trở lại đây và tăng so với mức 23,9% cùng kỳ năm ngoái.

Mức âm vốn trung bình của người dùng khi đổi xe là 6.754 USD (176 triệu đồng), cao hơn 499 USD (13 triệu đồng) so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, 32,6% người đổi xe đang âm vốn từ 5.000 đến 10.000 USD (130 đến 260 triệu đồng), 23,4% âm hơn 10.000 USD (260 triệu đồng), và 7,7% trong số đó còn nợ tới hơn 15.000 USD (393 triệu đồng) trên chiếc xe cũ họ đem đi đổi.

Nhiều người chọn cách chuyển phần âm vốn vào khoản vay mua xe mới, khiến gánh nặng tài chính càng lớn. Nhóm người vay kiểu này hiện đang phải chi trung bình 915 USD/tháng (24 triệu đồng/tháng), cao hơn 159 USD (4 triệu đồng) so với mức trung bình toàn ngành là 756 USD/tháng (19 triệu đồng/tháng) và là mức cao kỷ lục từ trước đến nay đối với nhóm này.

Sự thiếu kiến thức tài chính được cho là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Chuyên gia phân tích Joseph Yoon của Edmunds khuyến nghị người tiêu dùng nên kiểm tra số tiền còn nợ trong khoản vay mua xe hiện tại và so sánh với giá trị thực tế của xe khi bán hoặc đổi, nhằm xác định xem mình có đang bị “âm vốn” hay không.

Ông cũng khuyên rằng giữ lại chiếc xe hiện tại và tiếp tục thanh toán đều đặn, bảo dưỡng đúng lịch có thể là lựa chọn khôn ngoan nhất. Việc này có thể giúp người tiêu dùng tránh được tình trạng âm vốn và giảm gánh nặng tài chính.

Xu hướng giảm dần sức hút của dòng xe sedan tại thị trường Việt Nam không đồng ngược với tình hình tại nhiều quốc gia trên thế giới, nơi dòng xe này vẫn được ưa chuộng, đặc biệt là tại Trung Quốc – thị trường ô tô lớn nhất toàn cầu. Theo số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong 6 tháng đầu năm 2025, chỉ có 16.647 xe sedan được tiêu thụ tại Việt Nam, giảm 1.299 xe, tương đương gần 7% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy sự suy giảm trong tất cả các phân khúc của dòng xe sedan tại Việt Nam, bao gồm sedan hạng B, sedan hạng C và sedan hạng D.

Ngược lại, tại Trung Quốc, xe sedan vẫn thống trị thị trường và chiếm thị phần lớn nhất trong tổng lượng ô tô mới bán ra trong những năm gần đây. Trong năm 2024, thị trường Trung Quốc đã chiếm hơn 50% doanh số bán xe sedan trên toàn thế giới, với 7,89 triệu xe bán ra, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước đó. Không chỉ Trung Quốc, khu vực Bắc Mỹ, bao gồm thị trường Mỹ và Canada, cũng được xem là thị trường lớn thứ hai của dòng xe sedan. Tổng doanh số xe sedan bán ra tại Mỹ và Canada đạt 2,63 triệu xe, tăng 1%. Châu Âu xếp thứ năm, sau Trung Đông (đạt 1,15 triệu xe) và Mỹ Latinh (đạt 921.000 xe). Gần đây, xu hướng chuyển dịch của người tiêu dùng ô tô tại châu Âu sang các dòng xe như hatchback, xe station wagon và SUV đã được ghi nhận.

Về các nhà sản xuất, Toyota vẫn duy trì vị trí dẫn đầu về lượng xe sedan bán ra thị trường. Trong năm 2024, hãng xe Nhật Bản đã bán ra trên toàn cầu gần 2 triệu xe sedan. Trong đó, Toyota Camry và Corolla vẫn là những mẫu xe sedan được ưa chuộng nhất. Tuy nhiên, sự tăng trưởng của dòng xe SUV, Crossover đã tác động tiêu cực đến doanh số xe sedan của Toyota khi giảm 7% so với năm ngoái. Tập đoàn Volkswagen cũng chứng kiến mức giảm 4%, với 1,82 triệu xe sedan bán ra thị trường.

Trong khi đó, các thương hiệu ô tô Trung Quốc lại cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ về doanh số xe sedan. BYD xếp thứ ba với 1,51 triệu xe sedan được bán ra (tăng 78%); Geely đứng thứ bảy với 919.000 xe (tăng 36%). Changan đạt 312.000 xe, tăng 19%; Chery đạt 298.000 xe, tăng 60%. Kết quả này cho thấy, mặc dù đang mất sức hút tại thị trường Việt Nam và chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các dòng xe gầm cao đa dụng như SUV, Crossover, xe sedan vẫn được ưa chuộng và khẳng định vị thế tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong bối cảnh các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang lên kế hoạch hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô, một câu hỏi quan trọng được đặt ra là liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) có được phép hoạt động hay không. Xe PHEV là loại xe sử dụng công nghệ hybrid có khả năng sạc ngoài, kết hợp giữa động cơ đốt trong và động cơ điện, cho phép xe hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài.

Tại Hà Nội, theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, sẽ không cho phép xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không cho phép xe mô tô, xe gắn máy, và hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2. TP Hồ Chí Minh cũng đang rà soát phương án đề xuất hạn chế xe có mức phát thải cao tại các khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm.

Xe PHEV có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ trung bình thấp và tần suất dừng đèn đỏ cao. Xe có thể khai thác tối đa chế độ điện và hầu như không dùng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, xe PHEV chỉ đạt được lợi ích tối ưu khi pin được sạc đầy hàng ngày.

Nhiều người đặt câu hỏi, khi Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô thì quy định với xe PHEV sẽ như thế nào? Với công nghệ lai, xe PHEV hoàn toàn có thể chỉ sử dụng điện trong nội đô, không gây ô nhiễm; còn đi ra ngoài thành phố có thể sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, nếu xe PHEV được lưu hành trong nội đô, làm thế nào để biết được xe chỉ sử dụng động cơ điện? Trong khi không phải tất cả xe đều thường xuyên sạc đầy pin. Sẽ có không ít xe vẫn sử dụng động cơ đốt trong với nhiên liệu là xăng, dầu và gây ra ô nhiễm.

Giới chuyên môn cho rằng, cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, đảm bảo xe được sạc đầy pin và sử dụng điện trong nội đô. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid. Hiện tại, vẫn chưa có quy định cụ thể nào được ban hành để quản lý xe PHEV tại Việt Nam. Do đó, cần có sự nghiên cứu và ban hành các quy định cụ thể để đảm bảo việc sử dụng xe PHEV một cách hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Một số chuyên gia cũng cho rằng, việc hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô là một bước đi đúng đắn để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, cần có sự linh hoạt trong việc quản lý và áp dụng các quy định để đảm bảo việc sử dụng xe PHEV một cách hiệu quả. Việc này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid.

Tóm lại, việc quản lý xe PHEV trong nội đô cần có sự linh hoạt và cụ thể để đảm bảo việc sử dụng xe một cách hiệu quả và thân thiện với môi trường. Cần có sự nghiên cứu và ban hành các quy định cụ thể để quản lý xe PHEV tại Việt Nam.

Jeep – biểu tượng của sự tự do và thịnh vượng trong ký ức của nhiều người Trung Quốc thuộc thế hệ 8X – giờ đây đã trở thành một phần của quá khứ. Liên doanh GAC Fiat Chrysler Automobiles, đơn vị sản xuất và phân phối xe Jeep tại Trung Quốc, đã chính thức tuyên bố phá sản vào ngày 8/7 vừa qua. Đây là liên doanh đầu tiên giữa một tập đoàn nước ngoài và công ty Trung Quốc bị khai tử trên thị trường ô tô nội địa.

Khi Jeep chính thức sản xuất nội địa tại Trung Quốc vào năm 2015, thương hiệu Mỹ này nhanh chóng chiếm được cảm tình của giới trẻ thành thị. Chỉ sau 2 năm, doanh số Jeep tại Trung Quốc đạt đỉnh với 220.000 xe bán ra. Tuy nhiên, ánh hào quang của Jeep nhanh chóng phai nhạt do người tiêu dùng bắt đầu phàn nàn về chất lượng xe và thị trường ô tô Trung Quốc chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ với làn sóng xe điện và công nghệ thông minh.

Đến năm 2021, doanh số của liên doanh này tụt xuống còn hơn 20.000 xe. Một năm sau, doanh nghiệp tuyên bố phá sản khi khoản nợ lên đến hơn 4 tỷ nhân dân tệ. Ngay cả nhà máy cũng không thể bán được, cho thấy mức độ thất bại toàn diện.

Jeep không đơn độc trong làn sóng thoái trào. Thị phần của các liên doanh ô tô nước ngoài tại Trung Quốc đã giảm từ hơn 50% năm 2018 xuống chỉ còn 27,5% trong năm 2024. Nguyên nhân chính là sự trỗi dậy mạnh mẽ của xe năng lượng mới.

Giới trẻ Trung Quốc ngày nay ngày càng chuộng thiết kế hiện đại, tiện nghi số và khả năng tùy biến cao – những yếu tố mà xe nội địa làm tốt hơn hẳn. Trong khi đó, phần lớn các hãng xe liên doanh vẫn chỉ đưa vào thị trường Trung Quốc những mẫu xe ‘copy-paste’ từ châu Âu hoặc Mỹ, không phù hợp với thị hiếu nội địa đang thay đổi chóng mặt.

Ngay cả những thương hiệu sang trọng như BMW, Mercedes-Benz hay Audi, từng được xem là ‘biểu tượng đẳng cấp’, cũng đang dần mất điểm. Ngày càng nhiều xe sang cũ như Audi hay BMW được rao bán giá rẻ trên thị trường xe cũ, trở thành lựa chọn ‘bình dân’ cho thế hệ Gen Z có thu nhập hạn chế.

Ngược lại, nhóm khách hàng chính của thị trường xe mới, những người trong độ tuổi 35 đến 45, lại chuộng xe điện nội địa với thiết kế rộng rãi, nhiều công nghệ và chi phí vận hành thấp. Muốn tồn tại, các hãng xe liên doanh buộc phải đầu tư mạnh vào R&D bản địa ngay tại Trung Quốc.

Thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua một sự chuyển biến đáng kể trong sở thích của người tiêu dùng. Phân khúc xe sedan hạng B dưới 600 triệu đồng, một thời từng là phân khúc phổ biến và được ưa chuộng, hiện đang mất dần vị thế của mình. Mặc dù các nhà sản xuất và phân phối đã thực hiện nhiều nỗ lực để giảm giá và cung cấp ưu đãi, nhưng lượng tiêu thụ xe sedan hạng B trong nửa đầu năm 2025 vẫn ghi nhận sự sụt giảm.

Toyota Vios, mẫu xe được người tiêu dùng ưa chuộng nhất trong phân khúc này, chỉ đạt doanh số gần 5.300 xe. Sự sụt giảm doanh số của phân khúc xe sedan hạng B có thể được giải thích bởi sự thay đổi về thị hiếu của người tiêu dùng, khi họ có nhiều lựa chọn khác nhau trong phân khúc ô tô gầm cao và ô tô điện. Ngoài ra, áp lực cạnh tranh trong phân khúc này cũng ngày càng tăng, khiến cho các mẫu xe sedan hạng B không còn bán chạy như trước đây.

Trong nửa đầu năm 2025, doanh số của phân khúc xe sedan hạng B chỉ đạt 16.087 xe, giảm 89 xe, tương đương 0,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Toyota Vios đang tạm thời nắm lợi thế trong cuộc đua doanh số phân khúc này, với doanh số gần 5.265 xe. Hyundai Accent và Honda City cũng đang cạnh tranh quyết liệt, nhưng doanh số của cả hai mẫu xe này đều sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái.

Hyundai Accent, từng là một trong những mẫu xe bán chạy nhất trong phân khúc này, đã giảm mạnh doanh số, chỉ bán được 3.793 xe trong nửa đầu năm 2025. Mẫu xe này đã không còn giữ được sức hút như thế hệ cũ, và kiểu dáng mới của nó không còn được ưa chuộng như trước đây.

Honda City cũng đã giảm doanh số, chỉ bán được 3.595 xe trong nửa đầu năm 2025. Mặc dù đã có những chương trình ưu đãi và giảm giá, nhưng mẫu xe này vẫn không thể duy trì được vị thế của mình trong phân khúc này.

Tóm lại, phân khúc xe sedan hạng B dưới 600 triệu đồng đang đối mặt với những thách thức lớn, khi người tiêu dùng có nhiều lựa chọn khác nhau và áp lực cạnh tranh ngày càng tăng. Các nhà sản xuất và phân phối cần phải có những chiến lược mới để có thể cạnh tranh hiệu quả trong phân khúc này. Việc thay đổi và cải tiến sản phẩm, cũng như áp dụng các chiến lược marketing hiệu quả, có thể giúp các mẫu xe sedan hạng B regain lại thị phần và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Để có thể đánh giá tình hình thị trường ô tô trong thời gian tới, người tiêu dùng và các nhà phân tích đang chờ đợi những động thái mới từ các nhà sản xuất và phân phối ô tô. Việc ứng dụng công nghệ mới, tăng cường chất lượng sản phẩm và cung cấp các chương trình ưu đãi hấp dẫn có thể giúp phân khúc xe sedan hạng B regain lại sức hút.

Trong bối cảnh thị trường ô tô Việt Nam đang ngày càng phát triển, các nhà sản xuất và phân phối cần phải linh hoạt và sáng tạo trong việc đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Việc nắm bắt xu hướng và sở thích của người tiêu dùng sẽ giúp các doanh nghiệp có thể đưa ra những quyết định chính xác và hiệu quả, nhằm tăng cường vị thế của mình trên thị trường.

Thủ tướng Chính phủ vừa có yêu cầu thành phố Hà Nội nghiên cứu và đề xuất tăng các loại lệ phí trước bạ, đăng ký và cấp biển số đối với ô tô chạy xăng, dầu. Mục đích của việc này là nhằm hạn chế sự gia tăng của phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực trung tâm thành phố, đồng thời góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Theo đó, lộ trình tăng lệ phí sẽ được thực hiện từ quý III năm nay và sẽ được điều chỉnh theo từng năm. Cụ thể, về lệ phí trước bạ, Nghị định số 10/2022/NĐ-CP cho phép Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định điều chỉnh tăng nhưng tối đa không quá 50% mức thu quy định chung. Hiện Hà Nội đang áp dụng mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống là 12%, trong khi ô tô pick-up và tải VAN có mức thu thấp hơn.

Với chỉ thị mới, ô tô đăng ký tại Hà Nội có thể sẽ phải nộp lệ phí trước bạ tăng, mức cao nhất là 15%, tăng 3% so với hiện tại. Điều này có nghĩa là một chiếc xe 5 chỗ ngồi có giá bán 650 triệu đồng sẽ phải nộp lệ phí trước bạ tăng từ 78 triệu đồng lên 97,5 triệu đồng, tăng 19,5 triệu đồng so với hiện nay. Việc tăng lệ phí trước bạ này dự kiến sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người mua xe và thị trường ô tô.

Bên cạnh đó, phí cấp biển số và lệ phí đăng ký xe cũng dự kiến tăng. Hiện tại Hà Nội đang thu 20 triệu đồng/biển số. Việc tăng các loại phí này được dự báo sẽ khiến chi phí sở hữu xe chạy xăng, dầu tăng cao, từ đó ảnh hưởng đến thị trường ô tô. Hà Nội là thị trường tiêu thụ ô tô lớn nhất cả nước, với hơn 50.000 ô tô con đăng ký lần đầu mỗi năm.

Vì vậy, khi các loại phí đồng loạt tăng, doanh số bán ô tô sử dụng xăng, dầu có thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, nhiều mẫu xe đang được hỗ trợ từ 50%-100% lệ phí trước bạ, giúp khách hàng giảm được khoản chi phí lớn. Điều này cho thấy các nhà sản xuất và đại lý ô tô đang tìm cách để kích thích thị trường và hỗ trợ người mua xe trong bối cảnh các loại phí tăng cao.

Việc tăng lệ phí trước bạ, đăng ký và cấp biển số đối với ô tô chạy xăng, dầu tại Hà Nội dự kiến sẽ có tác động lớn đến thị trường ô tô và người mua xe. Tuy nhiên, mục tiêu của việc này là nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và hạn chế sự gia tăng của phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch, góp phần xây dựng một môi trường sống xanh và bền vững hơn.