Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam vừa ban hành hướng dẫn về việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp xã. Quá trình sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất phải đảm bảo các quyền, nghĩa vụ hợp pháp của các tổ chức hội theo quy định của pháp luật, đảm bảo tính liên tục, không gián đoạn các nhiệm vụ, hoạt động.

Theo hướng dẫn, việc sắp xếp các hội theo đơn vị hành chính mới được thực hiện như sau: các hội hoạt động ở phạm vi cấp tỉnh, cấp xã có cùng tên, lĩnh vực, đối tượng hoạt động khi hợp nhất sẽ giữ nguyên tên hội cấp tỉnh hoặc xã theo đơn vị hành chính mới. Trường hợp tỉnh, xã này có hội, còn tỉnh, xã kia không có hội có cùng tên gọi và lĩnh vực hoạt động, thì hội hoạt động ở tỉnh, thành phố trước khi sáp nhập sẽ tiếp tục hoạt động theo đơn vị hành chính mới.

Bên cạnh đó, việc tinh gọn bộ máy tham mưu giúp việc sẽ được thực hiện ở tất cả các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. Đối với cấp tỉnh, các hội như Hội Nhà báo, Hội Luật gia, Hội Chữ thập đỏ, Hội Nhà văn, Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị, Liên minh Hợp tác xã, Đoàn Luật sư sẽ thực hiện sắp xếp không quá 2 bộ phận tham mưu giúp việc. Các tổ chức hội khác sẽ sắp xếp chỉ còn văn phòng hội tham mưu, giúp việc chung.

Về hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, đối với những tổ chức hội không thống nhất được việc hợp nhất, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh sẽ trình cấp có thẩm quyền để hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước chỉ hỗ trợ kinh phí khi giao nhiệm vụ cụ thể, không giao ổn định hàng năm như hiện nay.

Căn cứ tình hình thực tiễn, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh sẽ tham mưu Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy sắp xếp, hợp nhất các tổ chức hội quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng theo một trong hai phương án.

Về tài chính, năm 2025, đối với nguồn ngân sách nhà nước, sẽ sử dụng nguồn ngân sách theo dự toán đã được phê duyệt cho các Hội. Từ năm 2026, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã sẽ làm đầu mối chủ trì tập hợp lập dự toán trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, phân bổ để các tổ chức hội quần chúng cùng cấp hoạt động.

Danh sách 30 hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ cũng đã được ban hành, bao gồm các hội như Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam và nhiều hội khác.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký quyết định số 1581, ban hành Kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị Đại hội đảng bộ các cấp. Kế hoạch này đặt ra 32 nhiệm vụ cụ thể nhằm thực hiện chủ trương của Trung ương và Chính phủ về sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ được giao nhiệm vụ chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy Thanh tra Chính phủ và hệ thống thanh tra ở cấp Trung ương, cấp tỉnh. Bộ Nội vụ sẽ chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc thành lập các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và việc thành lập các sở đặc thù. Bộ Tài chính sẽ chủ trì kiểm tra, hướng dẫn việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc.

Các nhiệm vụ trên phải được hoàn thành trước ngày 15/8. Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng được giao nhiệm vụ sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng tinh gọn đầu mối, bảo đảm cung ứng nhiều dịch vụ công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn đơn vị hành chính cấp xã, và phải hoàn thành trước ngày 31/12.

Kế hoạch cũng giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương đối với những nội dung lớn trước khi trình Chính phủ ban hành Nghị định và các văn bản liên quan hướng dẫn thi hành Luật Cán bộ, Công chức năm 2025.

Đến ngày 31/12, Bộ Nội vụ phải hoàn thành rà soát, đánh giá tình hình quản lý, sử dụng biên chế khối Chính phủ sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng được giao nhiệm vụ rà soát tổng thể nhu cầu sử dụng viên chức ngành y tế và giáo dục ở các địa phương.

Theo kế hoạch, đến ngày 30/9, Bộ Xây dựng phải ban hành, hướng dẫn thực hiện chính sách nhà công vụ cho cán bộ, công chức, viên chức phải di chuyển chỗ ở sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Bộ Nội vụ rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về chế độ, chính sách, tiền lương, phụ cấp trách nhiệm đối với cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, và phải hoàn thành trước ngày 31/10.

Bộ Tài chính trước ngày 31/12 phải kiểm tra, hướng dẫn thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù của đơn vị hành chính sau sắp xếp.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk vừa đề xuất hoàn thiện chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp cho cán bộ, công chức, viên chức sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy. Mục tiêu của việc này là nâng cao hiệu quả hoạt động sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Trong một tham luận về sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk gửi đến Bộ Nội vụ, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk cho biết rằng số công chức được giao sau sắp xếp ở cấp tỉnh là 2.579 người, trong khi ở cấp xã là 7.151 người. Tổng số viên chức của tỉnh sau khi sắp xếp là 53.098 người.

Về việc bố trí số lượng cấp phó của cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp thuộc UBND cấp tỉnh, cấp xã, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk cho biết rằng cơ bản đã được đảm bảo theo quy định. Số lượng cấp phó trên địa bàn tỉnh sau khi sắp xếp là 1.746 người.

Các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và UBND các xã, phường đã triển khai bảo đảm thực hiện thủ tục hành chính, tổ chức tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính thông suốt, không để bị gián đoạn.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các Nghị định liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, giúp địa phương có cơ sở tổ chức nghiên cứu, hướng dẫn, cụ thể hóa và triển khai đồng bộ, kịp thời.

Đồng thời, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk cũng đề nghị sớm ban hành hướng dẫn chung cho các địa phương trên cả nước về việc tiến hành triển khai điều chỉnh Quy hoạch tỉnh được phép triển khai ngay trong giai đoạn hiện nay hay chờ khi hoàn tất việc hợp nhất, sáp nhập tỉnh mới tiến hành điều chỉnh.

Đặc biệt, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề xuất nghiên cứu, rà soát, xây dựng và thực hiện cải cách chính sách tiền lương, hoàn thiện hướng dẫn về tiêu chuẩn chức danh, ngạch và chế độ, chính sách về tiền lương, phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk cũng kiến nghị các bộ, ngành rà soát, ban hành các thông tư, các văn bản quy định pháp lý có liên quan và kịp thời, hướng dẫn, giải đáp các khó khăn, vướng mắc của địa phương khi bước đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Bên cạnh đó, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cũng đề xuất sớm có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng hơn về thực hiện chế độ chính sách tiền lương được bảo lưu trong thời hạn 6 tháng.

Trong 6 tháng qua, Bộ Nội vụ đã tham mưu trình Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 về việc thực hiện cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội theo quy định tại Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội.

Hiện tại, các địa phương đang chờ đợi các hướng dẫn và quy định mới để có thể triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp một cách hiệu quả và đồng bộ.

Với những đề xuất và kiến nghị cụ thể, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk hy vọng sẽ giúp đẩy nhanh tiến trình sắp xếp và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.