Một bộ phim tài liệu mới mang tên “Life After” do nhà làm phim Reid Davenport thực hiện đã đặt ra những câu hỏi sâu sắc và nóng bỏng về hỗ trợ y tế trong cái chết, hay còn gọi là medical aid in dying (MAiD), và quyền tự chủ cá nhân. Đặc biệt, bộ phim đã tập trung vào những thách thức mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp và có đủ điều kiện.

Elizabeth Bouvia, một phụ nữ trẻ mắc chứng bại não nặng vào năm 1983, đã trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận toàn quốc về “quyền được chết” và sự bất công mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế phù hợp. Bộ phim đào sâu vào cuộc đấu tranh của Bouvia, người đã tìm kiếm quyền hợp pháp để được “chết đói” do không có đủ nguồn lực và chăm sóc cần thiết để sống một cách trọn vẹn. Mặc dù tuổi đời còn trẻ, Bouvia đã đưa ra một lập luận mạnh mẽ về việc xã hội không cung cấp cho cô những gì cần thiết để sống một cuộc sống có ý nghĩa.

Cuộc chiến pháp lý của Bouvia đã trở thành một bước ngoặt trong phong trào đòi quyền được chết ở Mỹ. Tuy nhiên, cuối cùng, nhà nước đã đứng về phía bệnh viện, với lý do trích dẫn nghĩa vụ đạo đức của mình là “trước tiên không gây hại”. Trường hợp của Bouvia đã làm nổi bật lên những thiếu sót trong hệ thống chăm sóc sức khỏe và sự cần thiết phải có một cuộc thảo luận rộng rãi về quyền tự chủ cá nhân và hỗ trợ y tế trong cái chết.

Reid Davenport, người cũng bị bại não, cùng với nhà sản xuất Colleen Cassingham, đã thực hiện “Life After” để khám phá bối cảnh hiện tại của MAiD và những tác động lớn của việc mở rộng các chính sách này ở Canada, nơi cho phép hầu như bất kỳ ai khuyết tật đều có thể nộp đơn xin trợ tử. Bộ phim là một diễn đàn cho những tiếng nói đa dạng, làm sáng tỏ những góc nhìn đa chiều xoay quanh vấn đề phức tạp này.

Bộ phim cũng đề cập đến những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống, sự kỳ thị người khuyết tật và những định kiến xã hội mà người khuyết tật phải đối mặt. Davenport và Cassingham nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi xã hội, ưu tiên việc chăm sóc, nuôi dưỡng các mối quan hệ bền chặt và coi trọng sự phụ thuộc lẫn nhau, thay vì coi cái chết như một giải pháp cho những thất bại mang tính hệ thống.

Cuối cùng, “Life After” không chỉ xem xét lại trường hợp then chốt của Elizabeth Bouvia, mà còn là một hành trình tìm hiểu về những tác động đạo đức, xã hội và nhân văn của việc mở rộng hỗ trợ y tế trong việc chết, đặc biệt đối với cộng đồng người khuyết tật. Bộ phim kêu gọi người xem không chỉ xem xét quyền được chết, mà còn cả quyền cơ bản được sống trong phẩm giá, sự hỗ trợ và chăm sóc. Thông qua việc xem xét những vấn đề này, bộ phim tài liệu “Life After” mong muốn khơi mào một cuộc thảo luận rộng rãi và sâu sắc về những vấn đề liên quan đến hỗ trợ y tế trong cái chết và quyền tự chủ cá nhân.

Ngày 14/7, tại Hà Nội, Học viện Tài chính đã tổ chức một hội thảo quan trọng với chủ đề ‘Vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người’. Sự kiện này thu hút sự tham gia của nhiều nhà khoa học và chuyên gia hàng đầu đến từ các cơ sở nghiên cứu, đào tạo và lãnh đạo các cơ quan chuyên môn của tỉnh Tuyên Quang.

PGS.TS. NGƯT Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc đảm bảo và phát triển quyền con người nói chung và vai trò của phụ nữ nói riêng đang trở thành một yêu cầu thiết thực và cấp thiết.

Hội thảo tập trung vào các chủ đề như cơ sở lý luận về quyền con người và giáo dục bảo vệ quyền con người, vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người, cũng như pháp luật quốc tế và Việt Nam về giáo dục và bảo vệ quyền con người. Các đại biểu đã trình bày và thảo luận sôi nổi xoay quanh các vấn đề nổi bật như tư tưởng triết học về công bằng xã hội cho phụ nữ, thực trạng giáo dục quyền con người tại Việt Nam, và vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người.

Một trong những nội dung quan trọng được đề cập tại hội thảo là việc xây dựng các chương trình giáo dục quyền con người có lồng ghép giới tính, tăng cường đầu tư vào các chính sách hỗ trợ phụ nữ ở vùng khó khăn. Các đại biểu cũng đã đưa ra nhiều kiến nghị xác đáng và thiết thực nhằm phát huy vai trò của nữ giới trong lĩnh vực này.

PGS.TS. Nguyễn Hồ Phi Hà, Phó Chủ tịch Công đoàn Học viện Tài chính, đã đánh giá cao tinh thần học thuật nghiêm túc của hội thảo. Bà đã tóm lược 4 điểm kết tinh từ hội thảo, bao gồm làm sáng tỏ cơ sở lý luận về quyền con người, phân tích thực trạng và các rào cản, đề xuất chính sách khả thi, và khẳng định vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người.

Thông qua hội thảo, các đại biểu đã có cơ hội trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và thảo luận về các giải pháp nhằm phát huy vai trò của phụ nữ trong giáo dục và bảo vệ quyền con người. Sự kiện này không chỉ góp phần nâng cao nhận thức về quyền con người và vai trò của phụ nữ mà còn đề xuất các giải pháp thực tiễn để thúc đẩy sự phát triển và bảo vệ quyền con người tại Việt Nam.

Với sự tham gia của các chuyên gia và nhà khoa học, hội thảo đã tạo ra một diễn đàn học thuật sôi nổi và hiệu quả, góp phần vào việc xây dựng một xã hội công bằng và phát triển bền vững.

Để biết thêm thông tin về các hoạt động và chính sách liên quan đến giáo dục và bảo vệ quyền con người, vui lòng truy cập https://www.vietnamsafety.vn/ hoặc liên hệ với Học viện Tài chính để có thông tin chi tiết.

Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong bảo vệ quyền con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em – những đối tượng dễ bị tổn thương trong các vụ bạo lực gia đình. Sau hai năm triển khai, tại nhiều địa phương, công tác phòng ngừa, ứng phó với bạo lực gia đình đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Việc triển khai mô hình ‘Địa chỉ tin cậy’ tại cộng đồng đã lan tỏa từ thôn, bản đến nhiều địa phương khác. Mô hình này được thành lập và quản lý bởi UBND xã, với thành viên là những cá nhân có uy tín cao trong cộng đồng như Bí thư chi bộ, trưởng thôn, công an viên, người dân… Mô hình ‘Địa chỉ tin cậy’ đã giúp xử lý các vụ việc bạo lực gia đình một cách kịp thời và hiệu quả. Chị Hoàng Thị M, một nạn nhân của bạo lực gia đình, đã được giúp đỡ để thoát khỏi tình trạng bạo hành và hiện gia đình đã hòa thuận trở lại.

Tương tự, tại xã Bản Bo, Lai Châu, mô hình ‘Địa chỉ tin cậy’ đã giúp giảm thiểu các vụ bạo lực gia đình. Sự tận tâm và trách nhiệm của các thành viên trong mô hình đã giúp tuyên truyền các quy định, chính sách mới trong Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi) và vận động góp phần ngăn chặn, hóa giải các mâu thuẫn ngay từ sớm, từ xa.

Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2023, thể hiện tinh thần tiến bộ khi xác định rõ vai trò trung tâm của người bị hại trong mọi hoạt động phòng ngừa và ứng phó với bạo lực. Công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định, chính sách mới được các địa phương triển khai mạnh mẽ thông qua nhiều hình thức. Việc thực hiện Luật được lồng ghép với công tác xây dựng đời sống văn hóa, giáo dục gia đình và phong trào ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và gia đình’.

Nỗ lực của các địa phương đã giúp đưa Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi) đi vào cuộc sống, tạo ra chuyển biến rõ nét trong nhận thức và giảm dần các hành vi bạo lực gia đình. Tuy nhiên, quá trình triển khai Luật Phòng chống bạo lực gia đình tại các địa phương vẫn còn một số khó khăn, như nguồn kinh phí hạn chế, cán bộ thực hiện công tác gia đình cấp xã chủ yếu là kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu ổn định và kỹ năng xử lý vụ việc phức tạp.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về quyền con người là một phần quan trọng trong di sản tư tưởng của Người. Được hình thành trên cơ sở kế thừa chủ nghĩa nhân văn trong truyền thống văn hóa của dân tộc Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng này hướng đến giải phóng con người và mang lại hạnh phúc cho nhân dân. Khát vọng lớn nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh là giải phóng con người, mang lại hạnh phúc cho nhân dân, đảm bảo cho nhân dân có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Ngay từ khi mới thành lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã bày tỏ mong muốn: ‘Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành’. Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của mình, Người đã chứng minh cam kết này. Trước lúc đi xa, Người vẫn nhấn mạnh mong muốn cuối cùng là: ‘Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới’.

Đảng ta đã vận dụng sáng tạo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong bối cảnh đổi mới, chủ trương kế thừa và phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp của tất cả các dân tộc trong nước, tiếp thu những tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng một xã hội dân chủ, văn minh vì lợi ích chân chính và phẩm giá con người; chống tư tưởng, văn hóa phản tiến bộ, trái với những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, trái với phương hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) xác định mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; con người là trung tâm của chiến lược phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển.

Những nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu này đã mang lại kết quả tích cực. Kể từ năm 2019, GDP trên đầu người đã tăng 25%, tỷ lệ hộ dân nghèo giảm 1,5% mỗi năm. Mạng lưới y tế dự phòng được tổ chức rộng khắp trên toàn quốc gắn với y tế cơ sở, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng từ 81,7% năm 2016 lên 95,52% vào năm 2024. Việt Nam còn triển khai nhiều chính sách an sinh, trợ cấp xã hội hướng tới những nhóm yếu thế.

Việt Nam cũng nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới. Theo Báo cáo Khoảng cách giới toàn cầu 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Việt Nam xếp hạng 74/148 quốc gia, tăng hai bậc so với năm 2024, trong đó các chỉ số về kinh tế và giáo dục cho phụ nữ đều cải thiện tích cực.

Đồng thời, Việt Nam tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu, đẩy mạnh phòng chống thiên tai, đầu tư hạ tầng thông tin, bảo đảm quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận và tiếp cận thông tin cho người dân.

Có thể nói, đặt con người ở trung tâm của cải cách và phát triển, Việt Nam đang cho thấy hình ảnh một quốc gia hội nhập bản lĩnh, đóng góp tích cực vào việc kiến tạo chuẩn mực chung về quyền con người trong thời đại mới.

Trong khuôn khổ hoạt động ngoại giao của mình, Việt Nam vừa tái khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người tại phiên đối thoại với Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc về thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) lần thứ 4 tại Geneva, Thụy Sĩ. Đây là một sự kiện quan trọng, thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các nghĩa vụ quốc tế về quyền con người.

Với phương châm đặt con người ở vị trí trung tâm, coi đó vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển, Việt Nam đã tích cực chia sẻ những thành tựu nổi bật trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người, các quyền về dân sự và chính trị trong nước thời gian qua. Việt Nam đã gia nhập Công ước ICCPR vào ngày 24/9/1982 và kể từ đó, đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc bảo vệ và phát huy quyền con người, quyền công dân.

Hiến pháp năm 2013 đã đánh dấu bước tiến quan trọng của Việt Nam trong nhận thức về quyền con người cũng như trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, quyền công dân trên tất cả các lĩnh vực. Điều này thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nơi mà quyền con người được coi trọng và bảo vệ.

Trong những năm gần đây, nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng về quyền con người đã được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới. Việt Nam đang rà soát để sửa đổi, bổ sung một số Luật phù hợp với các cam kết quốc tế. Quốc hội sẽ tiếp tục xem xét, cho ý kiến và thông qua nhiều luật nhằm hoàn thiện thể chế về quyền con người, quyền cơ bản của công dân trong năm 2024 và 2025.

Các quyền dân sự, chính trị được bảo đảm trong thực tiễn, bao gồm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do thông tin, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, quyền được bình đẳng trước pháp luật, xét xử công bằng, đúng trình tự theo pháp luật. Việt Nam cũng coi trọng quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội của người dân, được Hiến pháp 2013 ghi nhận. Điều này thể hiện sự cam kết của Việt Nam trong việc xây dựng một xã hội dân chủ, nơi mà người dân có thể tham gia vào quá trình quản lý nhà nước và xã hội.

Sự tiến bộ trong bảo đảm các quyền về dân sự, chính trị của Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đánh giá Việt Nam thuộc nhóm nước có chỉ số HDI tăng nhanh nhất thế giới. Ngân hàng thế giới (World Bank-WB) ghi nhận những tiến bộ của Việt Nam trong quản trị công và minh bạch thông tin.

Với phương châm ‘dân là gốc’, Việt Nam đã chứng minh được cam kết mạnh mẽ trong việc bảo đảm các quyền dân sự, chính trị. Những thành tựu đạt được không chỉ góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Việt Nam đang tiếp tục phấn đấu để trở thành một quốc gia phát triển, nơi mà quyền con người được coi trọng và bảo vệ.

Nhìn chung, Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người, các quyền về dân sự và chính trị. Với sự cam kết mạnh mẽ và nỗ lực không ngừng, Việt Nam đang tiếp tục phấn đấu để trở thành một quốc gia phát triển, nơi mà quyền con người được coi trọng và bảo vệ.