Trường hợp đẻ rơi hiếm gặp tại Bệnh viện Đa khoa Kiến Xương, Hưng Yên, vào ngày 22/7 vừa qua đã gây chú ý trong cộng đồng y tế. Một người phụ nữ ngoài 30 tuổi, mang thai lần hai, đã bất ngờ đẻ rơi một bé trai nặng 3,3 kg tại cổng bệnh viện. Rất may mắn, các bác sĩ và nữ hộ sinh đã kịp thời cấp cứu và hỗ trợ sản phụ, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Đại diện bệnh viện cho biết, đây là một ca sinh ít gặp, đòi hỏi sự hỗ trợ y tế khẩn cấp ngay lập tức để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Tỷ lệ đẻ rơi ở các nước phát triển khoảng từ 0,1% đến 1,8%, nhưng con số này có thể cao hơn ở các nước đang phát triển. Sự kiện hiếm gặp này một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thăm khám định kỳ và theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ.

Trước đó, sản phụ đã xuất hiện cơn co tử cung từ sáng sớm và khi vừa lên xe, chị bất ngờ vỡ ối, đau bụng dồn dập. Khi tới cổng bệnh viện, đầu thai nhi đã ra khỏi âm đạo. Các bác sĩ và nữ hộ sinh đã lập tức đưa sản phụ vào phòng sinh cấp cứu và sau 3 phút hỗ trợ tích cực, bé trai nặng 3,3 kg đã chào đời an toàn. Hiện tại, sức khỏe của mẹ và bé ổn định, không có dấu hiệu đáng lo ngại.

Bác sĩ Bùi Thị Dịu, Khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa Kiến Xương, cho biết đây là trường hợp ‘đẻ rơi’ may mắn nhờ đội ngũ y tế phản ứng kịp thời. Nếu chậm trễ, sản phụ có thể đối mặt nguy cơ tai biến sản khoa như ngạt sơ sinh, băng huyết sau sinh hoặc nhiễm trùng hậu sản. May mắn thay, cả mẹ và bé đã được chăm sóc kịp thời và hiện đang trong tình trạng tốt.

Cũng theo bác sĩ Dịu, thai phụ từng sinh con dễ chuyển dạ nhanh. Thời gian chuyển dạ sinh con lần đầu của một sản phụ trung bình kéo dài từ 6 đến 12 giờ. Tuy nhiên, ở lần sinh sau, thời gian chuyển dạ nhanh hơn bởi âm đạo đã co giãn tốt hơn. Do đó, phụ nữ mang thai cần thăm khám định kỳ và đến cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu chuyển dạ để được theo dõi, hỗ trợ kịp thời, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Qua sự việc việc này, bệnh viện cũng muốn nhắc nhở tất cả các thai phụ về tầm quan trọng của việc tuân thủ lịch trình thăm khám thai định kỳ và không chủ quan trước các dấu hiệu chuyển dạ. Sự chuẩn bị và kiến thức đầy đủ có thể giúp giảm thiểu rủi ro và mang lại kết quả tốt đẹp cho cả mẹ và bé.

Theo dõi thêm thông tin về trường hợp này tại Tuổi Trẻ.

Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là khu vực sâu vùng xa, việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản và chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em vẫn còn nhiều khó khăn. Mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng cộng đồng đang trở thành giải pháp thiết thực để thu hẹp khoảng cách chăm sóc sức khỏe này, đặc biệt với nhóm phụ nữ mang thai và bà mẹ nuôi con nhỏ.

Nhiều xã vùng sâu vùng xa đang triển khai mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại chỗ, ngay tại thôn bản, nhằm đưa dịch vụ y tế đến gần hơn với người dân. Các đội y tế cơ động, phối hợp cùng cán bộ y tế thôn bản, cung cấp viên sắt, hướng dẫn thực hành bữa ăn dinh dưỡng, cân đo đánh giá thể trạng định kỳ và tư vấn chăm sóc thai sản tận nơi cho các bà mẹ. Mô hình này giúp phụ nữ dân tộc thiểu số được tiếp cận dịch vụ y tế đầy đủ hơn và nâng cao nhận thức cộng đồng về dinh dưỡng.

TS.BS Huỳnh Nam Phương, Trưởng Phòng Quản lý khoa học – Viện Dinh dưỡng, cho biết ngành Y tế và chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Các hoạt động này gồm bổ sung viên sắt/axit folic định kỳ hoặc viên đa vi chất cho phụ nữ mang thai và sau sinh tại tuyến xã, tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc thai kỳ, nuôi con bằng sữa mẹ thông qua mạng lưới cán bộ y tế thôn bản.

Mô hình chăm sóc dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời được áp dụng tại nhiều xã vùng III trong khuôn khổ của Dự án 7 Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo mô hình chuẩn. Đến năm 2025, sau 3 năm triển khai, đã có 687 xã có mô hình đạt chuẩn trên tổng số 1354 xã vùng III toàn quốc.

Một số địa phương còn phối hợp với tổ chức quốc tế như Tầm nhìn thế giới, Save the Children thực hiện mô hình ‘Câu lạc bộ dinh dưỡng’, hỗ trợ thay đổi hành vi tích cực. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn về nguồn lực, nhận thức cộng đồng và tính bền vững.

Cán bộ y tế thôn bản giữ vai trò nòng cốt trong mô hình này, họ là người đồng bào, hiểu ngôn ngữ, nếp sống và tập quán nên dễ dàng truyền đạt kiến thức dinh dưỡng và tư vấn sức khỏe một cách gần gũi, hiệu quả hơn. Bên cạnh các dịch vụ y tế trực tiếp, một trong những yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng là truyền thông thay đổi hành vi.

Nhiều bà mẹ người dân tộc thiểu số vẫn duy trì thói quen ăn uống đơn điệu, kiêng khem sai cách trong thai kỳ hoặc sau sinh, cho con ăn dặm sớm, dẫn đến thiếu vi chất nghiêm trọng. Do đó, việc lồng ghép truyền thông về dinh dưỡng vào sinh hoạt cộng đồng là cách làm đang được một số tỉnh vùng cao triển khai hiệu quả.

Chẳng hạn, tại các buổi họp bản, hội phụ nữ hoặc phiên chợ vùng cao, cán bộ y tế có thể phát tài liệu hướng dẫn, kể chuyện dinh dưỡng bằng tiếng dân tộc, tổ chức trò chơi kiến thức để giúp người dân dễ nhớ, dễ làm theo. Dù còn nhiều thách thức, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại bản đang chứng minh tính phù hợp với địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn.

Việc đầu tư thêm nguồn lực, trang thiết bị di động và chính sách hỗ trợ cho cán bộ y tế thôn bản sẽ là yếu tố then chốt để mô hình này lan rộng, tạo nền tảng vững chắc cho chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Đầu tư vào sức khỏe của bà mẹ và trẻ em, đặc biệt là ở những vùng khó khăn, là một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Thông tin thêm về các hoạt động chăm sóc sức khỏe và tư vấn dinh dưỡng có thể được tìm thấy tại các trang web của Viện Dinh dưỡng và các tổ chức y tế liên quan.

Gia đình Mỹ của Aja Kennon và Emmanuel Volmar vừa trải qua một sự kiện mang thai và sinh con đặc biệt. Kennon đã mang thai bốn và sinh bốn em bé sơ sinh cùng một lúc, đánh dấu một cột mốc hiếm gặp trong lịch sử sản khoa.

Trước đó, cặp vợ chồng này đã có một con trai 8 tuổi tên EJ và rất háo hức chào đón những thành viên mới vào gia đình. Khi Kennon biết mình mang thai, ban đầu cô nghĩ có thể là song thai do bụng to nhanh bất thường. Tuy nhiên, hình ảnh siêu âm đã cho thấy bốn thai nhi trong bụng, khiến cả Kennon và Volmar đều bị sốc.

Các bác sĩ cho biết đây là một ca sinh hiếm gặp, với xác suất xảy ra trong khoảng 70.000 đến 1 triệu ca. Quá trình sinh nở của Kennon diễn ra vào ngày 1/7, khi cô mang thai được 34 tuần, với sự tham gia của hơn 20 nhân viên y tế tại Trung tâm Y tế Cooperman Barnabas ở Livingston, bang New Jersey.

Trong quá trình sinh, mỗi em bé đều có một êkip y bác sĩ đỡ đẻ riêng. Kennon đã sinh thường các con suôn sẻ, mỗi bé chào đời cách nhau một phút. Cả bốn bé đã được đưa về nhà ngay sau đó trong tình trạng hoàn toàn khỏe mạnh.

Ba bé trai – Ean, Evan và Eamon – đều có tên bắt đầu bằng chữ ‘E’, giống với tên bố. Trong khi đó, bé gái Alayha lại cùng chung chữ cái đầu tiên ‘A’ trong tên mẹ. Hiện tại, cặp vợ chồng Mỹ có tổng cộng 5 người con.

Cả gia đình Kennon lẫn Volmar đều có gene sinh đôi, nên việc mang đa thai dường như đã được ‘định sẵn’. Tuy nhiên, khi nhận tin mang thai bốn vào đúng ngày Cá tháng Tư (1/4), cả hai đều không tin là thật.

Điều gây bất ngờ hơn là Kennon không gặp bất kỳ biến chứng nào trong suốt thai kỳ vốn được xếp vào diện nguy cơ cao. Cô thậm chí tiếp tục làm việc toàn thời gian với vai trò nhân viên đưa thư Bưu điện Mỹ (USPS) cho đến tháng thứ 7 của thai kỳ, và tin rằng việc đi lại nhiều mỗi ngày đã giúp ích cho việc sinh nở.

Sau khi sinh bốn em bé một cách suôn sẻ, Kennon và Volmar đang trong quá trình thích nghi với cuộc sống mới. Họ quyết định hoãn đám cưới đến khi tất cả các con đủ lớn để có thể cùng sánh bước lên lễ đường.

Để hỗ trợ chi phí y tế, đi lại và những khoản phát sinh từ việc chăm sóc 4 em bé sơ sinh cùng lúc, cặp vợ chồng đã lập một trang gây quỹ trên GoFundMe. Mọi người có thể tham gia và hỗ trợ gia đình Kennon và Volmar trong giai đoạn mới này.

Trường hợp của chị Thi, 30 tuổi, là một ví dụ điển hình về việc tăng cân sau sinh con. Trong thai kỳ, chị đã tăng 25 kg và sau khi sinh, chị tiếp tục cho con bú mà không thực hiện chế độ ăn kiêng giảm cân. Đến khi cai sữa, chị đã trở nên béo phì nghiêm trọng. Khi con được hai tuổi, chị Thi nặng 75 kg và cao 1,55 m.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu và siêu âm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chị được chẩn đoán có lượng mỡ chiếm 44,7% cơ thể, mỡ nội tạng 147,1 cm2, chỉ số BMI 31,2 kg/m2, thuộc nhóm béo phì độ hai. Để điều trị, bác sĩ tại Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì đã đề xuất một liệu trình điều trị bao gồm sử dụng thuốc, điều chỉnh thực đơn và thiết kế bài tập vừa sức.

Chị Thi đã điều chỉnh thói quen ăn uống của mình bằng cách thay thế các món nhiều chất béo bằng protein nạc từ cá, ức gà, trứng, rau củ quả, và chia nhỏ các bữa ăn. Sau ba tháng, chị Thi đã giảm 15 kg, vòng bụng, bắp tay, bắp chân, đùi trở nên thon thả hơn và chất lượng giấc ngủ của chị cũng được cải thiện. Chị tiếp tục duy trì liệu trình giảm cân với mục tiêu giảm xuống còn 50-55 kg.

BS.CKI Võ Trần Nguyên Duy, Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, cho biết rằng cân nặng trong thai kỳ tăng trung bình từ 12-15 kg, nhưng nhiều người có thể tăng từ 30-40 kg tùy thuộc vào cơ địa. Tình trạng này là do sự thay đổi của nội tiết tố ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của thai phụ, tạo cảm giác thèm ăn và tâm lý ăn nhiều để giúp thai nhi phát triển.

Bác sĩ Duy cũng khuyến nghị bà bầu nên kiểm soát cân nặng và không để tăng cân quá nhanh khi mang thai vì tiềm ẩn nhiều nguy cơ liên quan đến tim mạch, hội chứng chuyển hóa, tiền sản giật và béo phì kéo dài về sau. Phụ nữ sau sinh nên vận động nhẹ nhàng, tập luyện điều độ để đốt cháy calo và giảm cân, bên cạnh đó là cho con bú và nghỉ ngơi điều độ để tránh căng thẳng.

Việc kiểm soát cân nặng sau sinh con là rất quan trọng để tránh tình trạng béo phì kéo dài. Các chuyên gia y tế khuyến nghị phụ nữ sau sinh nên duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện điều độ và nghỉ ngơi hợp lý để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.