Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, vai trò của người có sức ảnh hưởng (KOL) trên mạng xã hội ngày càng trở nên quan trọng. Tuy nhiên, cùng với sức ảnh hưởng lớn là trách nhiệm cao trong việc lan tỏa thông tin chính xác và tích cực. Tại tọa đàm ‘Kiến tạo niềm tin số’ do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia tổ chức gần đây, các chuyên gia đã thảo luận về vai trò của KOL trong việc định hình tư duy và truyền cảm hứng cho hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ.

KOL không còn đơn thuần là người giới thiệu sản phẩm mà đã trở thành người định hướng thẩm mỹ, phong cách sống, quan điểm tiêu dùng và các vấn đề xã hội quan trọng. Tuy nhiên, một số KOL đã lợi dụng sức ảnh hưởng để lan truyền thông tin sai lệch, cổ súy cho nội dung độc hại hoặc quảng cáo sản phẩm kém chất lượng, gây ra tác động tiêu cực đến cộng đồng và xã hội.

Tại nhiều quốc gia, KOL đã trở thành biểu tượng của ‘sức mạnh mềm’ trong xã hội, vì vậy vai trò của họ không thể tách rời trách nhiệm. Một mặt, KOL cần được tạo điều kiện để phát huy sức ảnh hưởng tích cực, thúc đẩy kinh tế, văn hóa và truyền thông quốc gia. Mặt khác, cần có cơ chế quản lý phù hợp để định hướng hành vi, tăng cường trách nhiệm xã hội và ngăn chặn những hệ lụy tiêu cực từ nội dung sai lệch.

Chính phủ nhiều nước đã xây dựng khuôn khổ pháp lý và chính sách để khuyến khích minh bạch thông tin, chuẩn hóa nội dung quảng bá và tăng cường quản lý KOL. Các sáng kiến hỗ trợ KOL phát triển tài năng, xây dựng nội dung chất lượng và tránh rủi ro pháp lý đã được đưa ra, tuy nhiên vẫn cần nhiều nỗ lực hơn để tạo ra nền tảng cho sự phát triển lành mạnh của giới KOL tại Việt Nam.

Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đưa ra 3 sáng kiến trọng tâm nhằm nâng cao vai trò của KOL trong công cuộc chuyển đổi số. Hội nghị KOL toàn quốc lần đầu tiên dự kiến diễn ra vào tháng 8/2025 sẽ là diễn đàn dành cho cộng đồng KOL Việt Nam, kết nối các nhà quản lý, doanh nghiệp, nền tảng công nghệ và KOL tiêu biểu để thảo luận giải pháp phát triển bền vững và có trách nhiệm.

Hội nghị cũng sẽ thành lập Liên minh KOL Việt Nam, quy tụ những KOL uy tín để thúc đẩy dư luận tích cực, đấu tranh chống thông tin sai lệch và triển khai các dự án cộng đồng. Sự kiện này cũng sẽ khởi động các chương trình hành động nhằm thúc đẩy ảnh hưởng có trách nhiệm của KOL thông qua quy tắc và tiêu chuẩn cộng đồng.

Trung tá Nguyễn Tiến Cường, Trưởng phòng giám sát thông tin mạng và phòng chống hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia (Cục A05, Bộ Công An), chia sẻ rằng không gian mạng đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống hiện đại. Người ảnh hưởng cần trở thành lực lượng tiên phong đồng hành cùng Nhà nước trong việc gìn giữ trật tự và an toàn xã hội trên môi trường số.

Với kỳ vọng trở thành một ‘bàn tròn mở’ giữa KOL, cơ quan quản lý, doanh nghiệp nền tảng số và cộng đồng, Hội nghị hứa hẹn sẽ thúc đẩy làn sóng ảnh hưởng có trách nhiệm, góp phần định hình một Việt Nam số văn minh, an toàn và bền vững.

Ngày 24/7, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch (VHTT&DL) đã tổ chức buổi họp báo thường kỳ Quý II năm 2025. Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, thực hiện các mục tiêu phát triển nhanh và bền vững theo định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước, Bộ VHTT&DL đã tích cực triển khai các nhiệm vụ theo kế hoạch công tác năm.

Các nhiệm vụ trọng tâm đã được triển khai hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước trong các lĩnh vực cụ thể. Bộ đã tập trung xây dựng và hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và chính sách miễn thị thực thúc đẩy du lịch; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, tiếp tục hoàn thiện Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong lĩnh vực báo chí, truyền thông, Bộ VHTT&DL đã tiếp tục hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật Báo chí (sửa đổi); ban hành 5 quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Bộ cũng đã xây dựng và triển khai Kế hoạch truyền thông tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội năm 2025.

Đặc biệt, trong lĩnh vực phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, Bộ VHTT&DL đã xây dựng Thông tư quy định các kênh phát thanh, truyền hình thiết yếu của trung ương và địa phương. Bộ đã cấp mới và thu hồi hàng loạt giấy phép phát thanh, truyền hình.

Bộ VHTT&DL cũng đã có những biện pháp quyết liệt trong việc quản lý nội dung trên mạng xã hội. Theo đó, Bộ đã chặn, gỡ bỏ hàng chục nghìn nội dung vi phạm trên Facebook, YouTube, TikTok, Apple và Google; cấp mới nhiều giấy phép mạng xã hội, trang thông tin điện tử, trò chơi điện tử; phối hợp xử lý các vi phạm trong quảng cáo thực phẩm.

Trong buổi họp báo, các đại diện của Bộ VHTT&DL đã trả lời các câu hỏi của báo chí liên quan đến vi phạm của các nghệ sĩ gần đây. Ông Trần Hướng Dương, Cục Phó Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD), Bộ VHTT&DL, cho biết quan điểm của Cục NTBD cũng như của Bộ VHTT&DL là các nghệ sĩ cũng là công dân, phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Dương dẫn chứng: “Chúng ta đã có Bộ quy tắc ứng xử dành cho người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật. Việc xây dựng các quy tắc này cũng xuất phát từ mong muốn của Bộ Thông tin và Truyền thông (cũ) và Bộ VHTT&DL nhằm định hướng hành vi ứng xử chuẩn mực của người nổi tiếng, nhất là trên không gian mạng”.

Cục trưởng Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do cũng giải thích về quy trình hạn chế xuất hiện của người nổi tiếng khi vi phạm. Theo đó, quy trình hạn chế hình ảnh người nổi tiếng trên báo chí, truyền thông được ban hành từ tháng 10/2024, cho đến nay, vì nhiều lý do khách quan và chủ quan mà chưa triển khai được.

Về mặt pháp lý, ông Do cho biết quy trình hạn chế nói trên chưa được thể chế thành quy định pháp luật. Vì vậy, việc áp dụng cần cân nhắc. Hiện chưa có quy định pháp luật nào cấm người nổi tiếng vi phạm xuất hiện trên báo chí, truyền hình…