Họa sĩ Trần Thanh Thục vừa có buổi chia sẻ đặc biệt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trong khuôn khổ chuỗi chương trình ‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’. Với chủ đề ‘Trần Thanh Thục – Lặng lẽ một dòng tranh vải’, buổi giao lưu đã hé mở hành trình hơn 40 năm gắn bó với tranh vải của nữ họa sĩ.

Tranh vải, một chất liệu độc đáo và đầy thách thức trong mỹ thuật đương đại, không phải là lựa chọn phổ biến trong giới nghệ thuật. Tuy nhiên, với Trần Thanh Thục, đây là ngôn ngữ phù hợp nhất để kể những câu chuyện về ký ức, thiên nhiên, phụ nữ, thân phận và những góc nhìn đời thường. Những tác phẩm của họa sĩ không chỉ dừng lại ở giá trị thẩm mỹ mà còn ẩn chứa những lớp ý nghĩa sâu sắc.

Các tác phẩm của họa sĩ Trần Thanh Thục như những bài thơ thị giác, tái hiện cảnh sắc thiên nhiên, hình ảnh thiếu nữ, mái nhà xưa, con thuyền, lũy tre… bằng lớp lang màu sắc trầm ấm và bố cục dung dị. Tại buổi trò chuyện, họa sĩ đã chia sẻ về quy trình sáng tác của mình, từ việc chọn vải, cảm nhận màu sắc đến bố cục. Những mảnh vải được lựa chọn tỉ mỉ, không theo quy tắc máy móc mà theo cảm xúc và trực giác, tạo nên những điểm nhấn có hồn trong tác phẩm.

Tranh vải với họa sĩ Trần Thanh Thục không phải là sự thử nghiệm mà là một lựa chọn đã chín muồi. Hành trình của bà là minh chứng cho sự bền bỉ và khát vọng làm nghề nghiêm túc. Sáng tác tranh vải là một hành trình đầy thử thách và kiên nhẫn. Khó khăn đến từ chất liệu, kỹ thuật và thời gian hoàn thiện một tác phẩm. Việc lựa chọn và xử lý chất liệu đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn cao độ.

Đằng sau vẻ nữ tính của tranh là tinh thần rất kiên cường. Quá trình làm nên một tác phẩm tranh vải hoàn chỉnh đòi hỏi tất cả đều làm bằng tay. Đây là hành trình chậm rãi nhưng cũng là hành trình của sự lắng sâu và đi đến tận cùng bản ngã nghệ thuật. Trong suốt hơn 40 năm gắn bó với tranh vải, họa sĩ Trần Thanh Thục đã vượt qua những trở ngại âm thầm bằng sự kiên nhẫn và tình yêu bền bỉ với chất liệu.

Tranh vải không chỉ là phương tiện biểu đạt mà còn là một phần gắn bó máu thịt với cuộc đời và cảm xúc của người nghệ sĩ. ‘Art Talk – Những nẻo đường nghệ thuật’ là chuỗi chương trình do Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khởi xướng, nhằm tạo ra không gian đối thoại giữa công chúng và nghệ sĩ. Mỗi buổi trò chuyện là dịp để công chúng hiểu sâu hơn về hành trình sáng tác của một nghệ sĩ đương đại Việt Nam.

Nghệ thuật không biết đến biên giới – đó là thông điệp mà họa sĩ người Mỹ gốc Mexico Adriana Peña muốn truyền tải thông qua các tác phẩm của mình. Với nguyên tắc cơ bản là nghệ thuật có thể được hiểu và đánh giá cao vượt qua mọi biên giới, họa sĩ Peña đã thể hiện một phong cách nghệ thuật đặc trưng, kết hợp giữa nền văn hóa Mexico và Mỹ.

Phong cách tranh muralism của Mexico, một truyền thống nghệ thuật công cộng phong phú, đã được mở rộng ra ngoài biên giới quốc gia này. Việc kết hợp các yếu tố nghệ thuật truyền thống Mexico với những ảnh hưởng từ Mỹ đã tạo ra một phong cách độc đáo, phản ánh sự đa dạng văn hóa và trải nghiệm của chính Adriana Peña.

Thông qua nghệ thuật, Adriana Peña thể hiện sự đa dạng văn hóa và làm mờ đi ranh giới giữa các quốc gia. Các tác phẩm của cô không chỉ là sự thể hiện cá nhân mà còn là cầu nối giữa các nền văn hóa, giúp người xem hiểu và đánh giá cao sự phong phú của nghệ thuật đa dạng.

Adriana Peña đã chứng minh rằng nghệ thuật có sức mạnh để vượt qua biên giới và kết nối con người từ các nền văn hóa khác nhau. Qua các tác phẩm của mình, cô đã thể hiện một cách rõ ràng rằng nghệ thuật không có biên giới, và nó có thể trở thành ngôn ngữ chung để giao tiếp và hiểu biết giữa các quốc gia và cộng đồng.

Với thông điệp mạnh mẽ về sự đoàn kết và đa dạng văn hóa, Adriana Peña tiếp tục tạo ra những tác phẩm nghệ thuật mang tính thời sự và ý nghĩa. Những đóng góp của cô vào thế giới nghệ thuật không chỉ làm giàu thêm cho nền văn hóa Mỹ-Mexico mà còn khích lệ cho các nghệ sĩ khác theo đuổi con đường nghệ thuật đa dạng và bao dung.

Triển lãm “Di sản cũ – Linh hồn mới” đang diễn ra tại Hà Nội, trưng bày những bức tranh cuối đời của họa sĩ Công Quốc Hà, người đã qua đời gần một năm trước. Con gái ông, chị Công Nữ Hoàng Anh, đã đưa hơn 30 tác phẩm từ Thụy Điển về Việt Nam để kết nối di sản hội họa của ông với công chúng quê nhà.

Những bức tranh này, phần lớn là khổ lớn, mang đậm nội tâm và sắc màu lạc quan, thể hiện một khía cạnh mới mẻ của họa sĩ Công Quốc Hà. Triển lãm này không chỉ là một sự kiện nghệ thuật, mà còn là một cách để gia đình ông kể lại hành trình sáng tác của ông qua những kỷ vật gắn bó với ông, như cọ, bút, bay màu, túi, đồng hồ…

Các tác phẩm được lựa chọn hoàn toàn theo cảm xúc cá nhân và sự hòa hợp với không gian, thay vì sắp xếp theo tuyến đề tài hay giai đoạn. Người xem có dịp thấy lại một Công Quốc Hà quen thuộc với những đề tài gắn bó suốt sự nghiệp như phụ nữ và phố cổ Hà Nội, đồng thời khám phá một khía cạnh mới mẻ qua các bức tranh vẽ ngựa, mèo, hoa.

Đặc biệt, nhiều tác phẩm được sáng tác trong những năm cuối đời cho thấy sự chuyển biến rõ nét về phong cách, với màu sắc tươi sáng hơn, đường nét tự do, phóng khoáng hơn, mang đậm chất trừu tượng và tinh thần bay bổng. Một trong những tác phẩm đáng chú ý là bức tranh “Hà Nội tháng 7/2021” vẽ phố cổ Hà Nội vào những ngày giãn cách vì đại dịch Covid-19, khung cảnh vừa vắng lặng vừa rực rỡ, với hình ảnh chú mèo thong dong bước trên con đường rát vàng.

Theo chị Hoàng Anh, đó chính là biểu tượng tinh thần lạc quan mà bố chị luôn theo đuổi trong nghệ thuật cũng như cuộc sống. Ông từng dặn các con: “Khó khăn nhất là thời điểm tốt nhất để thành công”. Hiện gia đình chỉ còn rất ít tác phẩm thuộc dòng tranh hoa của họa sĩ Công Quốc Hà, dù đây là chủ đề từng được nhiều nhà sưu tập quan tâm và tìm kiếm.

Tranh phố cổ Hà Nội chiếm số lượng lớn nhất, gần bằng tất cả các đề tài khác cộng lại, tiếp theo là tranh về phụ nữ. Nếu như trước đây, ông chọn 2 đề tài này để đáp ứng thị hiếu thị trường, thì ở giai đoạn cuối đời, ông quay lại với chúng bằng phong cách trừu tượng, giàu chiều sâu nội tâm và trải nghiệm cá nhân, như một cách vẽ cho chính mình.

Trong loạt tranh cuối ấy, có một bức mang tên “Nâng thế giới theo cách của riêng mình”, như một tuyên ngôn khép lại hành trình nghệ thuật của người họa sĩ từng sống rất tận hiến với nghề. Để khép lại buổi trưng bày, vào 17h ngày 2/8, gia đình họa sĩ sẽ phối hợp tổ chức một chương trình nghệ thuật kết hợp hội họa, âm nhạc và thời trang. Đây được xem như lời chào tạm biệt gửi đến những người yêu mến ông.

Triển lãm “Di sản cũ – Linh hồn mới” mở cửa đến hết ngày 2/8 tại 136 Hàng Trống, Hà Nội. Hoạ sĩ Công Quốc Hà (1955-2024) đã ghi dấu ấn sâu đậm trong nền mỹ thuật Việt Nam đương đại. Ông tốt nghiệp chuyên ngành sơn mài tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Công nghiệp (nay là Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội) năm 1979. Hoạ sĩ Công Quốc Hà có phong cách đặc trưng với đường nét tối giản, bố cục chắt lọc và mảng màu tươi sáng. Các đề tài chủ đạo trong tranh của ông gồm phụ nữ, phố cổ Hà Nội và hoa.

Ngoài hội họa, ông còn tham gia minh họa cho nhiều báo, tạp chí trong nước. Trước khi qua đời vào cuối năm 2024, ông đã tổ chức nhiều triển lãm cá nhân trong và ngoài nước. Xem thêm thông tin về triển lãm và các tác phẩm của họa sĩ Công Quốc Hà.

Họa sĩ Lê Thiết Cương đã trở thành một cái tên quen thuộc và không còn xa lạ trong giới hội họa Việt Nam. Sinh năm 1962, ông đã xây dựng sự nghiệp của mình với nền tảng vững chắc từ trường Sân khấu – Điện ảnh Việt Nam ở Hà Nội, nơi ông học tập từ năm 1985 đến năm 1990. Chính sự nghiệp học tập này đã giúp Lê Thiết Cương chuẩn bị cho mình những kỹ năng và kiến thức cần thiết để phát triển tài năng trong lĩnh vực hội họa.

Với tài năng và sự sáng tạo không ngừng, Lê Thiết Cương đã nổi lên như một trong số ít những họa sĩ có phong cách tối giản nổi tiếng trong cả nước. Không chỉ tập trung vào lĩnh vực hội họa, ông còn hoạt động tích cực trong nhiều lĩnh vực báo chí, đặc biệt là về các đề tài văn hóa và nghệ thuật. Những bài viết của ông về văn hóa Việt trong những năm gần đây đã được tập hợp trong các tác phẩm như ‘Nhà và Người’, ‘Trò chuyện với hội họa’, và ‘Trong hạt thóc có hạt gạo’. Những tác phẩm này không chỉ thể hiện tài năng của Lê Thiết Cương mà còn cho thấy sự quan tâm sâu sắc của ông đến văn hóa và nghệ thuật.

Qua nhiều dịp gặp gỡ và trò chuyện với họa sĩ Lê Thiết Cương, tôi đã nhận được ấn tượng về một người nghệ sĩ chân thực, sống và sáng tạo tự do theo cách riêng của mình. Sự gắn bó và sẻ chia giữa Lê Thiết Cương và nhà thơ Nguyễn Thụy Kha trong nhiều năm qua đã tạo nên một hình ảnh đẹp về tình bạn và tình yêu nghệ thuật. Quán La Cà tại 24 Lý Quốc Sư, Hà Nội, đã trở thành một điểm hẹn thường xuyên cho cả hai, nơi họ có thể thảo luận và chia sẻ về thi ca, nhạc, và họa.

Từ Lê Thiết Cương và Nguyễn Thụy Kha, tôi đã học được nhiều điều về nhân cách của người nghệ sĩ đích thực trong thời đại này. Tài năng và phong cách độc đáo của Lê Thiết Cương đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực hội họa mang phong cách tối giản. Ông đã chia sẻ về quá trình hình thành phong cách tối giản của mình, trong đó có sự giúp đỡ của nhà thơ Đặng Đình Hưng, người đã giúp ông ‘khai nhãn’ và khám phá phong cách này.

Phong cách của Lê Thiết Cương được định hình bởi sự độc đáo và sự tối giản tinh tế. Ông đã trở thành một trong số ít những họa sĩ có phong cách riêng biệt và được công nhận trong giới hội họa Việt Nam. Cuộc sống và sự nghiệp của Lê Thiết Cương không chỉ là câu chuyện của một họa sĩ thành công mà còn là hành trình của một người nghệ sĩ chân thực, sống và sáng tạo tự do theo cách riêng của mình. Với những đóng góp của mình, Lê Thiết Cương đã để lại dấu ấn không phai trong lòng công chúng yêu nghệ thuật và tiếp tục là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ sau này.