Trong nỗ lực biến Hà Nội trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững, chính quyền thành phố đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch đô thị. Việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình Thông tin Xây dựng), AI (Trí tuệ nhân tạo) và IoT (Internet of Things) đang giúp tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại. Tại đây, mọi công trình, tuyến đường và mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, được đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ thể hiện bước tiến về mặt kỹ thuật mà còn khẳng định cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia cho rằng ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ nhằm mục đích xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh, tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội, nơi mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng.

Những bức ảnh quý giá từ thời cuối nhà Thanh đã đem lại cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về lịch sử, văn hóa và xã hội Trung Quốc trong giai đoạn chuyển giao đầy biến động. Thông qua ống kính của các nhiếp ảnh gia phương Tây và người Trung Quốc đương thời, chúng ta có thể thấy rõ sự đối lập giữa nền văn hóa truyền thống hàng ngàn năm và những ảnh hưởng hiện đại từ phương Tây.

Du lịch ngược thời gian để khám phá những câu chuyện ẩn sâu sau mỗi khuôn hình về một triều đại đang đến hồi kết, những bức ảnh này giúp chúng ta hình dung rõ nét hơn về một Trung Hoa vừa huy hoàng mà lại lạc lõng trong cơn biến động lịch sử. Cuộc sống quyền quý trong cung điện và cuộc sống bần hàn của thường dân trước máy ảnh đã tạo nên những khoảnh khắc quý giá.

Một trong những nhân vật nổi tiếng nhất thời đó là Đông Mai, tiểu thiếp của Lý Hồng Chương, một trọng thần cuối thời nhà Thanh. Bà được ca tụng là một trong những người phụ nữ đẹp nhất thời đại đó, với chiều cao ấn tượng 1m68, vóc dáng cao ráo, không thua kém bất kỳ minh tinh hiện đại nào. Bức ảnh của bà gây ấn tượng mạnh, khiến nhiều cư dân mạng ngỡ ngàng thốt lên: Nếu thiếp của Lý Hồng Chương đã xinh đẹp như vậy, thì những các phi tần chắc chắn còn xuất sắc hơn nữa.

Những bức ảnh cuối thời Thanh thường được chụp trong thời kỳ loạn lạc, nghèo đói. Phần lớn người dân sống trong cảnh khó khăn, nghèo đói tràn lan, sự phân hóa giàu nghèo rất rõ rệt. Người giàu thường béo tốt, trong khi người dân nghèo lại hốc hác vì thiếu dinh dưỡng. Cuộc sống thực tế của các vị vương gia nhà Thanh không hề hào nhoáng như trên phim truyền hình. Bức ảnh của Túc Thân vương Thiện Kỳ cho thấy ngay cả tầng lớp quý tộc cũng ăn mặc giản dị hơn nhiều so với những gì được khắc họa trên phim ảnh.

Tục bó chân của phụ nữ thời Thanh là một tập tục đau lòng. Phụ nữ Mãn Châu, Mông Cổ và Tây Tạng không bó chân, trong khi phụ nữ Hán lại phổ biến tục lệ này. Bức ảnh một người phụ nữ đang rửa chân, bàn chân của bà không bị bó, cho thấy sự khác biệt văn hóa.

Hoàng hậu cuối cùng, Uyển Dung, toát lên vẻ đoan trang, quý phái, ngay cả khi đặt trong bối cảnh hiện đại cũng rất xinh đẹp. Dung mạo của bà thậm chí còn vượt trội hơn so với nhiều minh tinh hiện đại khiến người ta vừa ngưỡng mộ vừa ghen tị.

Một bức ảnh hiếm hoi chụp Từ Hy Thái Hậu, chụp từ trên lầu xuống, dường như Từ Hy Thái Hậu chưa phát hiện ra đang vui vẻ cười nói, đem lại một khoảnh khắc hiếm hoi về cuộc sống của vị thái hậu quyền lực.

Những bức ảnh này không chỉ đem lại giá trị sâu sắc về lịch sử, văn hóa và xã hội Trung Quốc trong giai đoạn chuyển giao mà còn giúp cảm nhận rõ rệt sự đối lập giữa nền văn hóa truyền thống hàng ngàn năm và những ảnh hưởng hiện đại từ phương Tây. Chúng ta có thể tìm hiểu thêm về thời kỳ này thông qua các nguồn tin tức và lịch sử Trung Quốc để có một cái nhìn tổng quan hơn.

Các nhiếp ảnh gia phương Tây và người Trung Quốc đương thời đã ghi lại những khoảnh khắc quý giá này thông qua ống kính của mình. Những bức ảnh này là một phần quan trọng của lịch sử và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống của người dân Trung Quốc thời đó.

Những câu chuyện ẩn sâu sau mỗi khuôn hình về một triều đại đang đến hồi kết đã giúp chúng ta hình dung rõ nét hơn về một Trung Hoa vừa huy hoàng mà lại lạc lõng trong cơn biến động lịch sử. Những bức ảnh này là một phần quan trọng của lịch sử và giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống của người dân Trung Quốc thời đó.

Chuyển đổi số trong hoạt động bảo tàng đang trở thành xu hướng tất yếu trên toàn thế giới, nhằm hiện đại hóa công tác bảo tồn di sản, tăng cường khả năng tiếp cận và hội nhập với xu thế phát triển chung của bảo tàng thế giới trong kỷ nguyên số. Tại Việt Nam, các bảo tàng cũng cần thiết phải có một phòng chuyển đổi số để không chỉ hiện đại hóa công tác bảo tàng mà còn góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn di sản một cách bền vững.

TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, đã chia sẻ quan điểm này trong chuyến đi học tập và trao đổi kinh nghiệm bảo tồn di sản tại Ba Lan. Ông cho rằng việc thành lập phòng chuyển đổi số là cần thiết để giúp các bảo tàng tại Việt Nam bắt kịp với xu thế phát triển của bảo tàng thế giới. Kinh nghiệm của Ba Lan, một quốc gia có hệ thống bảo tàng hiện đại và năng động bậc nhất Đông Âu, đã cho thấy việc thành lập phòng chuyển đổi số đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của các bảo tàng.

Phòng chuyển đổi số tại các bảo tàng Ba Lan đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ chuyên biệt, bao gồm số hóa hiện vật, xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu, đăng tải nội dung lên các nền tảng số, phục vụ cho công tác in ấn, xuất bản, cũng như truyền thông và nghiên cứu. Các bảo tàng tại Ba Lan đều được trang bị studio chụp ảnh chuyên nghiệp có diện tích lớn, hệ thống ánh sáng chuẩn bảo tàng và máy ảnh hiện đại với độ phân giải cao. Đây chính là nơi thực hiện việc số hóa chi tiết từng hiện vật, từng tác phẩm nghệ thuật với tiêu chuẩn kỹ thuật cao, đảm bảo tính chân thực và sắc nét khi chuyển sang không gian số.

Sau khi hoàn tất khâu chụp ảnh và xử lý hình ảnh, dữ liệu được cập nhật lên hệ thống nền tảng số và tích hợp vào cơ sở dữ liệu số hóa, đây là quá trình lưu giữ toàn bộ hiện vật, hình ảnh, tư liệu của bảo tàng. Quá trình này là nền tảng quan trọng để chia sẻ hình ảnh các hiện vật đến với các chuyên gia, nhà nghiên cứu, sinh viên và công chúng trong nước và quốc tế.

Vậy nhưng, tại Việt Nam, hầu hết các bảo tàng vẫn vận hành theo mô hình truyền thống và chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số. Các chuyên gia cho rằng, nếu không có bước nhảy về công nghệ, bảo tàng sẽ tiếp tục lùi lại phía sau, không bắt kịp nhu cầu và tâm lý tiếp cận mới của công chúng. Một rào cản lớn là hầu hết các bảo tàng tại Việt Nam chưa có phòng chuyên trách cho chuyển đổi số. Việc số hóa hiện vật, nếu có, thường được thực hiện rời rạc, dưới dạng các dự án ngắn hạn, thuê ngoài. Điều này khiến dữ liệu thiếu đồng bộ, không bảo mật, khó duy trì và không phát huy được giá trị về lâu dài.

Do đó, việc thành lập một quỹ chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo tàng tại Việt Nam là hết sức cần thiết, nhằm tạo ra nguồn lực ổn định để hỗ trợ các bảo tàng từng bước hình thành phòng chuyển đổi số, triển khai số hóa hiện vật, xây dựng cơ sở dữ liệu và phát triển nền tảng trưng bày số một cách bài bản, bền vững. Điều này sẽ giúp các bảo tàng tại Việt Nam bắt kịp với xu thế phát triển của bảo tàng thế giới và góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn di sản một cách bền vững.