Tesla vừa bị kết luận phải chịu một phần trách nhiệm trong vụ tai nạn xe hơi chết người liên quan đến hệ thống lái tự động của mình. Công ty được yêu cầu bồi thường hơn 200 triệu USD cho các nạn nhân. Vụ việc diễn ra trong bối cảnh CEO Elon Musk đang nỗ lực giành được sự chấp thuận của cơ quan quản lý cho phần mềm tự lái của mình.

Một bồi thẩm đoàn liên bang đã kết luận rằng Tesla phải chịu 1/3 trách nhiệm trong vụ tai nạn năm 2019 tại Florida. Một người đi bộ đã thiệt mạng và một người khác bị thương khi một chiếc Tesla Model S chạy qua ngã tư và đâm vào một chiếc xe đang đỗ ở tốc độ 80 km/h. Các luật sư của nguyên đơn lập luận rằng vụ tai nạn là do sự chủ quan của tài xế, bắt nguồn từ việc Tesla phóng đại khả năng của các hệ thống hỗ trợ, không nâng cấp công nghệ sau các sự cố trước đó, cũng như cho phép tài xế sử dụng chế độ lái tự động trên những con đường không được thiết kế.

Đối mặt với những cáo buộc này, Tesla đã đưa ra lập luận rằng tài xế – người đã không chú ý vì làm rơi điện thoại và đặt chân lên chân ga – là vô trách nhiệm. Công ty cũng nói thêm rằng các hướng dẫn của họ nêu rõ rằng mọi người phải luôn cảnh giác và kiểm soát khi hệ thống được kích hoạt. Tuy nhiên, bồi thẩm đoàn đã phán quyết rằng Tesla phải chịu trách nhiệm và yêu cầu công ty bồi thường 200 triệu USD tiền phạt, cũng như 19,5 triệu USD tiền bồi thường thiệt hại cho gia đình người phụ nữ đã chết và 23,1 triệu USD cho bạn trai bị thương của cô.

Dù số tiền này không đáng kể đối với nhà sản xuất ô tô điện trị giá 950 tỷ USD, nhưng phán quyết này có giá trị vì đây là vụ kiện liên bang đầu tiên xác định Tesla phải chịu trách nhiệm về một vụ tai nạn liên quan đến phần mềm tự lái của mình. Vụ kiện ở Florida làm sáng tỏ những gì các nguyên đơn cáo buộc là những tuyên bố tiếp thị gây hiểu lầm của Tesla và những tuyên bố của Musk về khả năng của chế độ lái tự động và hệ thống tiên tiến hơn được gọi là ‘tự lái hoàn toàn’.

Đáng chú ý là bất chấp tên gọi, thực tế yêu cầu người lái phải ‘hoàn toàn tỉnh táo’ và sẵn sàng điều khiển xe không giống như taxi Waymo của Google, nơi hành khách có thể ngồi ở ghế sau. Tesla tuyên bố sẽ kháng cáo quyết định này, cho rằng phán quyết đó là sai và chỉ làm chậm trễ sự an toàn ô tô, gây nguy hiểm cho nỗ lực phát triển và triển khai công nghệ cứu sinh của Tesla và toàn bộ ngành công nghiệp.

Sự việc này có thể có tác động rộng hơn đến kế hoạch triển khai đội xe gồm hàng nghìn ‘robottaxi’ của Tesla, cũng như tương lai của công ty khi doanh số bán ô tô sụt giảm trong bối cảnh hoạt động chính trị gây chia rẽ của Musk và việc Tổng thống Donald Trump hủy bỏ các chương trình hỗ trợ xe điện liên bang.

Ngành công nghệ kỹ thuật ô tô tiếp tục khẳng định vị thế “ngành hot” trong định hướng đào tạo mới của các trường đại học, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ xanh đang được ưu tiên phát triển. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20 về các nhiệm vụ cấp bách nhằm giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, trong đó yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để từ ngày 1-7-2026 cấm xe máy chạy bằng xăng lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Sự thay đổi này đã khiến nhiều thí sinh chuẩn bị đăng ký nguyện vọng vào ngành kỹ thuật ô tô bắt đầu lo ngại về cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp đại học.

Tuy nhiên, theo TS Trần Thanh Thưởng, Trưởng Phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên – Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM, ngành công nghệ kỹ thuật ô tô trang bị kiến thức chuyên sâu và kỹ năng thực hành về công nghệ, kỹ thuật thiết kế, điều khiển, lắp ráp, bảo trì, sửa chữa ô tô, đồng thời trang bị kiến thức về quản lý, kinh doanh, dịch vụ kỹ thuật ô tô. Sinh viên không chỉ nắm vững nguyên lý hoạt động của động cơ, hộp số, hệ thống phanh, hệ thống treo, điện – điện tử của xe xăng mà còn tìm hiểu nguyên lý hoạt động, thực hành trên xe điện, xe hybrid, các hệ thống lái tự động và điều khiển thông minh.

Với sự chuyển dịch sang công nghệ xanh, thông minh và tự động hóa, ngành học này chắc chắn sẽ mang lại nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp, đặc biệt là mức thu nhập hấp dẫn. Xe xăng có thể hết thời nhưng đào tạo ô tô thì vẫn là ngành học xu hướng.

ThS Trương Quang Trị, Phó trưởng Phòng Công tác sinh viên – Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, cũng cho biết chương trình đào tạo ngành công nghệ kỹ thuật ô tô tại trường những năm gần đây mở rộng hơn, phù hợp với những giải pháp giao thông bền vững và thân thiện với môi trường. Sinh viên còn được thực hành trên các mô hình xe điện thực tế và được trang bị khả năng nghiên cứu, phát triển các giải pháp tối ưu cho ngành công nghiệp ô tô điện; lập trình các phần mềm điều khiển các hệ thống hỗ trợ người lái, động cơ điện và hệ thống quản lý năng lượng.

Những năm gần đây, điểm chuẩn ngành công nghệ kỹ thuật ô tô khá cao. Thí sinh có thể đăng ký thêm vài nguyện vọng bổ sung là những ngành gần như cơ khí, điện – điện tử hoặc cơ điện tử để tăng cơ hội trúng tuyển vào trường. Trường hợp muốn mở gara kinh doanh riêng, sinh viên nên học thêm kiến thức marketing và quản trị để kinh doanh.

Sinh viên tốt nghiệp có thể trở thành chuyên gia, kỹ sư, cán bộ kỹ thuật, quản lý, kế hoạch, kinh doanh tại các nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô, trung tâm kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, công ty nghiên cứu, thiết kế, chế tạo phụ tùng và hệ thống điều khiển ô tô hoặc trong các doanh nghiệp bảo trì, sửa chữa, kinh doanh ô tô. Ngoài ra, sinh viên có thể làm việc trong lĩnh vực quản lý kỹ thuật giao thông, nghiên cứu hoặc giảng dạy tại các trường ĐH, CĐ và cơ sở đào tạo nghề.