Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, một quyết định gây ra nhiều lo lắng cho người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để mưu sinh.

Nhiều gia đình sống trong khu vực Vành đai 1 như chị Trần Minh Hồng, với 6 thành viên sử dụng xe máy chạy xăng hàng ngày, đang đối mặt với khó khăn khi phải chuyển đổi sang xe điện. Theo chị Hồng, chi phí để chuyển đổi sang xe điện không dưới 100 triệu đồng và việc sạc xe tại nhà cũng khiến họ lo lắng về nguy cơ cháy nổ.

“Tôi chưa hình dung ra cảnh 6 chiếc xe cùng lúc sạc qua đêm trong sân nhà. Nếu chuyển hết sang xe điện, gia đình tôi sẽ phải thiết kế lại khu vực sân, bố trí hệ thống ổ cắm,” chị Hồng nói. Việc từng xảy ra những vụ hỏa hoạn liên quan đến xe điện khiến chị không khỏi lo lắng về nguy cơ cháy nổ tại nhà.

Theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường Vành đai 1 sau khi hoàn thành sẽ khép kín khu vực nội đô, vùng lõi của Thủ đô. Các tuyến đường, phố này gồm Trần Khát Chân – Đại Cồ Việt – Xã Đàn – Ô Chợ Dừa – Đê La Thành – Hoàng Cầu – Cầu Giấy – đường Bưởi – Lạc Long Quân – Âu Cơ – Nghi Tàm – Yên Phụ – Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Trần Khánh Dư – Nguyễn Khoái.

Nhiều người dân như chị Lê Thị Hoa, lo lắng về việc di chuyển khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1. Phương án chị nghĩ tới là đi xe máy vào gần khu vực trung tâm rồi sử dụng phương tiện công cộng. Tuy nhiên, điều này cũng không tránh khỏi bất tiện.

Anh Nguyễn Tuấn Hưng, vừa mua một chiếc xe máy SH có giá gần 100 triệu đồng cách đây hơn 1 tháng, không khỏi bất ngờ và nuối tiếc nếu phải bán chiếc xe mình dành dụm cả năm mới dám mua. Anh Hưng lo lắng về việc chuyển đổi sang xe điện, đặc biệt là vấn đề an toàn khi sạc xe.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, việc thay thế xe xăng bằng xe điện là hướng đi cần thiết. Anh Nguyễn Văn Huy, đã bán chiếc xe tay ga mua năm 2016 và mua chiếc xe điện, thấy nhẹ nhàng và tiết kiệm.

“Tôi thấy sử dụng xe điện rất tiện lợi, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể,” anh Huy nói.

Chị Nguyễn Hường, sử dụng xe máy điện từ năm 2018, nhận ra nhiều ưu điểm của phương tiện này như di chuyển nhẹ nhàng, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người bày tỏ sự lo lắng cho rằng điều chỉnh này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của rất nhiều người. Theo anh Vũ Ngọc Hải, tàu điện mới chỉ có ở một số trục chính, xe buýt không phủ khắp, trạm sạc cho xe điện gần như không có… nên việc cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 trong 1 năm tới sẽ gây đảo lộn cuộc sống của nhiều người.

PGS.TS Bùi Thị An, đánh giá chủ trương này là hợp lý, liên quan đến nhiều mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, cần có phương án tính toán đến việc hỗ trợ người dân khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, đảm bảo hệ thống điện, an toàn cháy nổ…

TS Tô Văn Trường, cho rằng Hà Nội, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, trợ giá xe điện cho người thu nhập thấp, chính sách đổi xe cũ lấy xe mới, ưu đãi về thuế – phí cho nhà sản xuất, xây dựng mạng lưới trạm sạc phân tán hợp lý, bảo đảm dịch vụ bảo trì tốt.

Hà Nội đang lên kế hoạch để tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố, nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng. Theo đó, từ năm 2027, Hà Nội dự kiến tăng 10% xe máy điện vào trung tâm, năm 2028 là 20% và đến 2030, tỷ lệ này sẽ tăng lên 60%.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông – đô thị, cho rằng việc hạn chế xe cá nhân, phương tiện chạy bằng xăng, dầu ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là cần thiết. Tuy nhiên, cần có cách làm phù hợp để cư dân toàn thành phố dần từ bỏ xe cá nhân và chuyển đổi sang xe điện.

Ông Thuỷ đề xuất Hà Nội cần hỗ trợ người dân một khoản tiền đủ để thay đổi phương tiện. Khoảng 200 tỉ đồng sẽ cần được bỏ ra để hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ cho mỗi phương tiện là 15 triệu đồng. Điều này sẽ giúp người dân có thể chuyển đổi sang xe điện một cách dễ dàng hơn.

Cũng theo ông Thuỷ, Hà Nội cần tăng cường đầu tư các tuyến metro xuyên tâm, hướng tâm và nâng cao tỷ lệ đúng giờ của các tuyến xe buýt. Điều này sẽ giúp người dân chủ động thời gian và thu hút được lượng khách tham gia.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, khẳng định sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch tổng thể để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng. Theo đó, TP sẽ nghiên cứu một cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1.

Hà Nội cũng sẽ đẩy nhanh các dự án metro, cấu trúc lại hệ thống xe buýt… cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm 40%.

Việc chuyển đổi sang xe điện và tăng cường sử dụng phương tiện công cộng sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân Hà Nội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký ban hành chỉ thị số 20/CT-TTg, đặt ra lộ trình cấm lưu thông xe máy và mô tô chạy xăng trong khu vực Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. Hai năm sau đó, từ ngày 1/1/2028, các loại ô tô cá nhân sử dụng xăng, dầu cũng sẽ bị hạn chế ở cả Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch sẽ không còn được phép hoạt động bên trong Vành đai 3.

Trước cú hích từ chính sách, thị trường đã có phản ứng nhanh chóng. Một trong những động thái đáng chú ý đến từ doanh nghiệp ô tô Việt Nam TMT Motors khi chuẩn bị ra mắt mẫu ô tô điện cỡ nhỏ mang tên Nano S05. Đây là dòng xe được thiết kế riêng cho điều kiện giao thông nội đô Việt Nam, với chiều dài chưa tới 3 mét và thân xe nhỏ gọn, cho phép dễ dàng di chuyển trong các con phố hẹp, khu dân cư đông đúc và bãi đỗ xe chật chội.

Điểm đặc biệt của Nano S05 chính là mức giá “phá vỡ mọi giới hạn” trong phân khúc ô tô điện: chỉ từ 150 triệu đồng. Mức giá này tương đương một chiếc xe tay ga cao cấp như SH hay Vespa. Chính điều này khiến mẫu xe trở thành lựa chọn tiềm năng cho các đối tượng người dùng trẻ như sinh viên, nhân viên văn phòng, hộ gia đình nhỏ hay các tài xế giao hàng.

Nano S05 có thể được sạc tại nhà thông qua ổ điện dân dụng, hoặc sạc nhanh tại các trạm công cộng. Đây là một yếu tố quan trọng giúp người dùng yên tâm sử dụng xe điện mà không lo ngại về hạ tầng. Không dừng lại ở việc phát triển sản phẩm, TMT Motors còn cho thấy tầm nhìn dài hạn khi công bố chiến lược đầu tư vào hạ tầng sạc điện với quy mô lên tới 30.000 trạm trên toàn quốc từ nay đến năm 2030.

Dự kiến Nano S05 sẽ chính thức ra mắt thị trường vào quý IV/2025, với hệ thống phân phối phủ khắp toàn quốc. Sự xuất hiện của dòng xe này không chỉ đánh dấu bước tiến mới của ngành công nghiệp ô tô nội địa, mà còn mở ra một tương lai khả thi cho việc “điện hóa” giao thông cá nhân tại các thành phố lớn.

Trong giai đoạn 2025–2030, khi lộ trình cấm xe xăng từng bước được triển khai tại Hà Nội, TP.HCM và nhiều đô thị trọng điểm khác, ô tô điện giá rẻ sẽ không còn là sản phẩm thử nghiệm, mà sẽ trở thành lực lượng chủ đạo trong việc hiện thực hóa mục tiêu giao thông bền vững.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Hà Nội triển khai các giải pháp cụ thể nhằm đạt mục tiêu phát triển đô thị xanh, văn minh và thân thiện với môi trường. Theo đó, đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn mô tô, xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, chính sách sẽ mở rộng, hạn chế cả ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực vành đai 1 và vành đai 2.

Nhiều người dân ủng hộ chủ trương này, cho rằng nó giúp cải thiện môi trường sống, đặc biệt là ở khu vực nội đô đông dân cư. Tuy nhiên, cũng có không ít băn khoăn từ phía người dân, đặc biệt là những người lao động trực tiếp gắn bó với phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Họ cho rằng việc chuyển sang xe điện không hề đơn giản, đặc biệt là với những người thu nhập trung bình.

Các chuyên gia giao thông đánh giá cao chính sách này, cho rằng nó cần thiết và phù hợp với xu hướng toàn cầu, nhất là trong bối cảnh ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh cần phải nghiên cứu để đặt đủ trạm sạc cho người dân.

TS. Khương Kim Tạo, nguyên Phó chánh văn phòng Uỷ ban An toàn Giao thông Quốc gia, cho rằng các bộ, ngành cần xem xét kỹ lưỡng khi chuyển đổi các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch sang xe chạy bằng điện. Việc này liên quan đến ngành Điện và cần đảm bảo cung cấp đủ điện, cũng như quản lý chất lượng các phương tiện chạy bằng điện.

Việc hạn chế phương tiện sử dụng xăng dầu tại Hà Nội là xu thế tất yếu trong lộ trình xây dựng đô thị hiện đại, bền vững. Tuy nhiên, để chính sách này thực sự phát huy hiệu quả, cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ hạ tầng cho đến cơ chế hỗ trợ, cùng sự đồng lòng của người dân. Khi đó, không chỉ Hà Nội, mà cả nước sẽ tiến gần hơn tới mục tiêu phát triển bền vững, vì môi trường sống an lành cho các thế hệ tương lai.

Chính sách hạn chế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại Hà Nội cũng đặt ra thách thức về việc đảm bảo hạ tầng hỗ trợ cho xe điện. Các chuyên gia cho rằng cần phải đầu tư vào mạng lưới trạm sạc điện để đảm bảo người dân có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng.

Ngoài ra, chính sách này cũng yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp để đảm bảo việc chuyển đổi sang xe điện được thực hiện một cách suôn sẻ. Cần có các chương trình hỗ trợ người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, để giúp họ chuyển đổi sang xe điện.

Trước những thách thức và yêu cầu đặt ra, chính quyền Hà Nội cần có kế hoạch cụ thể và chi tiết để triển khai chính sách này một cách hiệu quả. Sự thành công của chính sách này sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng một đô thị xanh, văn minh và thân thiện với môi trường.