Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La vừa tổ chức Hội nghị tập huấn về việc sử dụng phần mềm MapInfo trong công tác quản lý và theo dõi diễn biến rừng. Sự kiện diễn ra trong hai ngày 22 và 23/7/2025, với mục tiêu nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát triển rừng trong thời đại chuyển đổi số.

Hội nghị tập trung vào việc hướng dẫn lực lượng kiểm lâm trên địa bàn tỉnh Sơn La sử dụng phần mềm MapInfo – một công cụ hệ thống thông tin địa lý (GIS) hiện đại. Phần mềm này cho phép quản lý, phân tích và trực quan hóa dữ liệu bản đồ rừng và thông tin lâm phần một cách hiệu quả. Qua đó, lực lượng kiểm lâm có thể thực hiện tốt hơn công tác xây dựng bản đồ chuyên đề phục vụ kiểm tra, giám sát tài nguyên rừng, phòng cháy chữa cháy rừng và đối chiếu giữa bản đồ và hiện trạng ngoài thực địa.

Ông Nguyễn Huy Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La, khẳng định rằng việc nâng cao trình độ nghiệp vụ và cập nhật xu hướng công nghệ là hoạt động chuyên môn quan trọng. Việc sử dụng phần mềm MapInfo giúp cán bộ kiểm lâm thao tác chính xác với bản đồ số, hỗ trợ phân tích dữ liệu địa lý và ra quyết định nhanh chóng, hiệu quả trong công tác chuyên môn.

Hiện nay, tỉnh Sơn La có trên 593.268 ha rừng tự nhiên và 76.528 ha rừng trồng, với tỷ lệ che phủ rừng đạt 48%. Đây là một trong những địa phương có diện tích rừng lớn tại khu vực miền núi phía Bắc. Chi cục Kiểm lâm Sơn La đã triển khai hiệu quả các biện pháp bảo vệ rừng, đẩy mạnh tuyên truyền, kết hợp tuần tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm Luật Lâm nghiệp.

Việc ứng dụng thành thạo công nghệ bản đồ số được kỳ vọng sẽ giúp lực lượng kiểm lâm tỉnh Sơn La nâng cao năng lực giám sát rừng một cách chính xác và đồng bộ. Đồng thời, tạo nền tảng để triển khai hiệu quả các chiến lược quản lý lâm nghiệp thích ứng với bối cảnh biến đổi khí hậu và nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội hiện nay.

Thông qua hội nghị tập huấn, lực lượng kiểm lâm tỉnh Sơn La sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để ứng dụng phần mềm MapInfo vào công tác quản lý và bảo vệ rừng. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững tài nguyên rừng của tỉnh Sơn La trong thời gian tới.

Ở tỉnh Quảng Ngãi, việc áp dụng công nghệ số vào công tác giám sát và bảo vệ rừng đã chứng minh hiệu quả rõ rệt. Nhờ vào ứng dụng Smart trên điện thoại thông minh, Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, xã Tây Trà đã tăng cường hiệu quả trong việc tuần tra và bảo vệ rừng. Trước đây, thông tin về các chuyến tuần tra thường được ghi chép bằng tay, nhưng hiện nay với ứng dụng Smart, các thông tin này được cập nhật nhanh chóng và chính xác.

Tổ trưởng Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, ông Hồ Văn Sáu, cho biết ứng dụng Smart cho phép tổ cập nhật thông tin về tuyến đường, khoảnh rừng, và tiểu khu mà tổ đã đi qua. Khi phát hiện các dấu hiệu xâm hại, nguy cơ cháy rừng, hoặc người lạ trong lâm phận, các thành viên trong tổ có thể nhanh chóng cập nhật thông tin lên ứng dụng để làm cơ sở báo cáo. Ứng dụng này đã giúp tổ cộng đồng bảo vệ rừng thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả hơn, đảm bảo hàng nghìn héc ta rừng giao khoán được bảo vệ nghiêm ngặt.

Ông Châu Văn Tạo, nhân viên Trạm Quản lý bảo vệ rừng khu tây Trà Bồng, cho biết hầu hết các thành viên tổ cộng đồng bảo vệ rừng trên địa bàn đã thành thạo thao tác trên ứng dụng Smart. Ứng dụng này giúp cơ quan quản lý theo dõi và kiểm tra hiệu quả công tác tuần tra của các tổ cộng đồng bảo vệ rừng. Đồng thời, nó cũng giúp ngăn chặn tình trạng các cộng đồng nhận giao khoán không đi tuần tra nhưng vẫn khai báo đi tuần tra.

Tỉnh Quảng Ngãi hiện có hơn 1,06 triệu ha rừng, bao gồm rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất. Để quản lý và bảo vệ rừng hiệu quả, ngành lâm nghiệp tỉnh đã ứng dụng nhiều công nghệ như phần mềm Mapinfo, Microstation, Flycam, QGIS, FRMS và công nghệ viễn thám để giám sát toàn bộ diện tích rừng tự nhiên từ trên cao.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ngãi, cho biết việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã hỗ trợ tích cực cho lực lượng kiểm lâm tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng, chống cháy rừng. Năm 2025, tỉnh Quảng Ngãi đã xảy ra 2 vụ cháy rừng, nhưng không gây thiệt hại về rừng.

Hiện tại, Chi cục Kiểm lâm đang thử nghiệm 5 camera cảm biến nhiệt và khói để cảnh báo cháy rừng sớm tại 5 khu vực có nguy cơ cháy cao trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, 17 flycam đã được trang bị để phục vụ tuần tra rừng, giám sát tài nguyên rừng và chỉ huy chữa cháy rừng. Việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã giúp ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng, và diện tích rừng ngày càng được quản lý, bảo vệ chặt chẽ hơn.

Trong thời gian tới, Chi cục Kiểm lâm tỉnh sẽ tiếp tục triển khai các lớp tập huấn về ứng dụng công nghệ số trong quản lý, bảo vệ rừng. Mục tiêu là phát huy hiệu quả cao nhất các máy móc, trang thiết bị công nghệ đã được trang bị, nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng và phát triển bền vững tài nguyên rừng.

Tín chỉ carbon đang trở thành một công cụ quan trọng trong việc giảm thiểu tác động môi trường trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Không chỉ dừng lại ở việc giảm phát thải khí nhà kính, giá trị của tín chỉ carbon còn gắn liền với những giá trị về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế.

Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai, mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Một trong những mô hình đáng chú ý là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Bà Lành không nhận mình là người trồng rừng, mà rừng được phục dựng thông qua việc thuyết phục cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Mô hình này không chỉ giúp hồi sinh cánh rừng, mà còn giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số.

Một mô hình khác là mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau, được triển khai bởi Kỹ sư Hồ Quang Cua. Mô hình này giúp tăng thu nhập cho nông dân, đồng thời giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững.

Tín chỉ carbon là một cơ hội lớn để các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững được nhân rộng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, cần có sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Các chuyên gia cho rằng, tín chỉ carbon cần có thương hiệu để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Thương hiệu này có thể được xây dựng thông qua việc kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam.

Để hiểu rõ hơn về tiềm năng của tín chỉ carbon, có thể tham khảo thêm thông tin về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam qua các nguồn tin cậy như Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc và Quỹ Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới.

Với những giá trị đi kèm, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ giảm thiểu tác động môi trường, mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.