Những mất mát và hy sinh của các thế hệ cha anh vì độc lập, tự do của Tổ quốc vẫn còn khắc sâu trong tâm khảm người Việt hôm nay. Nhớ về những ngày tháng đã qua, nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, tiếp tục ra đời như một cách để tri ân và ghi nhớ những người đã ngã xuống.

Các nhạc sĩ, nghệ sĩ đang viết tiếp những giai điệu tri ân thế hệ đi trước, góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị lịch sử trong đời sống đương đại. Từ nhiều thế hệ, những thanh âm vang lên từ trái tim của các nghệ sĩ vẫn luôn ngân vang. Mới đây, nhạc sĩ Lê Thống Nhất đã giới thiệu tác phẩm “Khúc hát chiều nghĩa trang” phổ thơ Nguyễn Quang Thiều, viết về người mẹ có con hy sinh nơi chiến trường. Tác phẩm này đã được thể hiện bởi Nghệ sĩ ưu tú Tiến Lâm và nhận được sự đồng cảm của đông đảo công chúng.

Cũng với cảm xúc chân thành, nhạc sĩ Nguyễn Anh Trí đã sáng tác hai ca khúc mới “Tuổi 20 đã thành sóng nước” và “Khúc ca ngày về lại”, tưởng nhớ những người con đã ngã xuống trên mảnh đất Quảng Trị linh thiêng và hào hùng của dân tộc. Nhạc sĩ Giáng Son cũng đã tạo ra ca khúc “Tìm cha” từ lời thơ của tác giả Phạm Hồng Điệp, do Nghệ sĩ ưu tú Vũ Thắng Lợi thể hiện. Ca khúc này là tiếng lòng của người con dành cho cha sau mấy chục năm đằng đẵng đi tìm hài cốt liệt sĩ của cha.

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày thương binh – liệt sĩ, ca sĩ Sao Mai Khánh Ly ra mắt MV “Còn mãi với non sông” như lời tri ân của thế hệ hôm nay gửi đến những anh hùng đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Trước đó, Nghệ sĩ nhân dân Quốc Hưng và nhạc sĩ Kiên Ninh cùng thực hiện MV “Thiên hùng ca bất tử” dựa trên bài thơ “Lời người bên sông” của cựu chiến binh Lê Bá Dương – người từng chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. MV tái hiện tinh thần bất khuất, lòng yêu nước mãnh liệt của các chiến sĩ đã chiến đấu và hy sinh nơi đây, góp phần tạo nên biểu tượng bất tử trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

Gần đây, còn có nhiều sáng tác mới về đề tài thương binh – liệt sĩ, như “Hát về Côn Đảo thân yêu” (Trần Thành), “Mai về cùng em” (Đức Chính), “Anh về” (nhạc Ngọc Hòa, thơ Lưu Đức Hải); “Trở về quê hương” (nhạc Văn Cung, thơ Quang Tiến), “Cho mùa xuân thanh bình” (nhạc Nguyễn Đăng Tài, thơ Nguyễn Xuân Cửu), “Mộ gió mộ đá ngàn thu” (nhạc Nguyễn Hữu Minh, thơ Lê Quang Bùi)… Không chỉ những nghệ sĩ tên tuổi, nhiều người trẻ cũng đã quan tâm, sáng tác về đề tài này.

Những tấm gương hy sinh anh dũng, những thương binh, bệnh binh, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng thầm lặng… cống hiến để đổi lấy hòa bình hôm nay vẫn luôn là nguồn cảm hứng mãnh liệt cho các nhạc sĩ, nghệ sĩ tiếp tục sáng tác, biểu diễn. Việc các nghệ sĩ trẻ quan tâm đến lịch sử, truyền thống và tiếp nối dòng chảy tri ân là một hành trình đầy trách nhiệm và tâm huyết. Nhờ đó, những giai điệu tri ân tiếp tục được ngân vang, nối liền hiện tại với quá khứ, làm dịu đi nỗi đau chiến tranh và thắp sáng lên tinh thần yêu nước, lý tưởng sống đẹp trong thế hệ hôm nay và mai sau.

Mẹ Việt Nam Anh hùng Lê Thị Tuyết, hiện 93 tuổi, vẫn giữ được sự minh mẫn và ấm áp khi tiếp đón chúng tôi tại ấp Ba Tục, xã Trà Cú. Mỗi lần gặp gỡ, mẹ thường bồi hồi nhớ về những tháng năm khó khăn trong thời kháng chiến, sự hy sinh của chồng và con trai, nhưng cũng không quên bày tỏ niềm vui trước sự phát triển của địa phương và cuộc sống ấm no của người dân.

Sinh năm 1933 tại xã Thanh Sơn, huyện Trà Cú, mẹ Lê Thị Tuyết đã lập gia đình với đồng chí Nguyễn Văn Nguy vào năm 1952. Chồng mẹ là Thượng sĩ Tiểu đoàn 307, và mẹ cũng tích cực tham gia hoạt động tại hội phụ nữ xã. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, mẹ đã dũng cảm và kiên cường, tham gia vận động thành lập lực lượng vũ trang và hoạt động cho đến năm 1975.

Chồng và con trai lớn của mẹ đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc. Mẹ được Chủ tịch nước tặng danh hiệu cao quý ‘Bà mẹ Việt Nam anh hùng’. Mẹ cũng được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huy chương Vì sự nghiệp giải phóng phụ nữ, và Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng.

Nhớ lại quá trình tham gia cách mạng, mẹ kể về việc chồng mẹ tham gia cách mạng năm 1946 và định hướng cho mẹ và cha mẹ tham gia cách mạng. Mẹ đã tham gia hoạt động phong trào phụ nữ, hoạt động tải thương, hậu cần. Khi chồng mẹ hy sinh vào ngày 18/6/1964, mẹ đã biến đau thương thành sức mạnh để tiếp tục hoạt động và chăm sóc các con.

Con trai lớn của mẹ, Nguyễn Văn Bạch, cũng hy sinh vào ngày 16/6/1971 khi đang chiến đấu. Mẹ càng quyết tâm thực hiện các nhiệm vụ và đóng góp cho cách mạng đến ngày toàn thắng. Mẹ Lê Thị Tuyết cũng đã vận động phụ nữ tại địa phương và thực hiện nhiều hoạt động để hỗ trợ bộ đội đánh giặc.

Những đóng góp và sự hy sinh của mẹ góp phần không nhỏ làm nên những chiến thắng vẻ vang và giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Hiện tại, dù đã 93 tuổi, mẹ vẫn duy trì xem chương trình thời sự trên đài truyền hình và theo dõi tình hình thời sự diễn ra. Mẹ luôn thể hiện nhiệt huyết với cách mạng và nhắc nhở con cháu tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng của gia đình.

Mẹ Lê Thị Tuyết là biểu tượng của sự kiên cường, dũng cảm và lòng yêu nước. Câu chuyện của mẹ là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ, nhắc nhở về truyền thống cách mạng và sự hy sinh của những người đã góp phần xây dựng quê hương và đất nước.

Ngày 22-7, tại thành phố Hồ Chí Minh, một buổi họp mặt trang trọng đã được tổ chức để kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Sự kiện này do Thành ủy, HĐND, UBND, và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh chủ trì tổ chức.

Buổi họp mặt có sự tham gia của 185 đại biểu tiêu biểu, bao gồm Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, và những người có công giúp đỡ cách mạng. Họ đại diện cho hơn 173.000 người có công với cách mạng và thân nhân của họ trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, buổi lễ cũng có sự hiện diện của đại diện thân nhân của 6 bà mẹ được truy tặng danh hiệu cao quý ‘Bà mẹ Việt Nam Anh hùng’.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh, bà Trần Thị Diệu Thúy, đã nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc chăm lo cho các gia đình chính sách và người có công. Bà cũng nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự hy sinh của các liệt sĩ và nhấn mạnh truyền thống ‘Uống nước nhớ nguồn’ và ‘Đền ơn đáp nghĩa’ của dân tộc.

Trong những năm qua, thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động để chăm lo cho các gia đình chính sách và người có công. Thành phố đã bảo đảm 100% Bà mẹ Việt Nam Anh hùng còn sống được các đơn vị nhận phụng dưỡng; 100% xã, phường làm tốt công tác thương binh – liệt sĩ. Từ năm 2021 đến nay, thành phố đã tích cực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và tổ chức lễ an táng cho 48 hài cốt liệt sĩ.

Thời gian qua, thành phố đã tập trung thực hiện công tác xây dựng, nâng cấp, tu bổ mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ và các công trình ghi công liệt sĩ với tổng kinh phí hơn 95 tỷ đồng. Các thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ đã tiếp nối truyền thống cách mạng, phấn đấu vươn lên và xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhiều người trong số họ đã trở thành tấm gương sáng trong học tập, công tác và sản xuất, góp phần phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội của thành phố.

Ông Mã Thành Sơn, một người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và là đại biểu tiêu biểu tham dự buổi họp mặt, đã xúc động chia sẻ về lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì đất nước. Ông nhấn mạnh rằng lòng biết ơn phải được thể hiện qua hành động và suy nghĩ, chứ không chỉ là lời nói suông.

Tại buổi lễ, căn cứ vào quyết định của Chủ tịch nước, Thành ủy, HĐND, UBND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước cho 6 ‘Bà mẹ Việt Nam Anh hùng’ và trao tặng phần quà tri ân đến 185 đại biểu tiêu biểu.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), vào sáng ngày 17/7, ông Trần Vũ Khiêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy, đã thực hiện chuyến thăm và tặng quà cho các gia đình chính sách tại phường Quảng Trị và các xã Diên Sanh, Mỹ Thủy, Nam Hải Lăng.

Đoàn công tác đã đến thăm và tặng quà cho bốn gia đình chính sách tiêu biểu, bao gồm bà Võ Thị Bí, 92 tuổi, thương binh 21%, cư trú tại khu phố 4, phường Quảng Trị; ông Phan Văn Thành, 77 tuổi, thương binh 81%, thôn Tây Tân An, xã Mỹ Thủy; bà Dương Thị Hường, 88 tuổi, Mẹ Việt Nam Anh hùng, có chồng và con trai là liệt sĩ, thôn Tây Sơn, xã Nam Hải Lăng; ông Nguyễn Văn Điển, 71 tuổi, thương binh 61%, khóm 1, xã Diên Sanh.

Tại các nơi đến thăm, ông Trần Vũ Khiêm đã ân cần thăm hỏi và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ, thương binh và gia đình chính sách, những người đã hy sinh và đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, mang lại độc lập và tự do cho Tổ quốc. Ông cũng gửi lời chúc sức khỏe và mong muốn các thương binh, gia đình chính sách tiếp tục là tấm gương sáng cho con cháu noi theo, cùng góp sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển, văn minh và giàu đẹp.

Thông qua hoạt động thăm và tặng quà cho các gia đình chính sách, nhằm thể hiện lòng biết ơn và ghi nhận những hy sinh và đóng góp của các anh hùng liệt sĩ và gia đình chính sách. Đồng thời, tiếp tục khẳng định Quốc hội và Chính phủ luôn quan tâm, chăm lo và bảo đảm đời sống cho các gia đình chính sách, tạo điều kiện để họ tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, góp phần xây dựng và phát triển quê hương.

Trong dịp này, các cấp ủy, chính quyền, tổ chức, đoàn thể cũng cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động từ thiện, hỗ trợ các gia đình chính sách, nhằm thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm xã hội đối với những người đã hy sinh và đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.