Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào ngày 22-6, dự kiến có hiệu lực từ ngày 31-12-2026. Ông Trump cho rằng UNESCO đang theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” của mình.
Đây không phải lần đầu tiên Mỹ thực hiện động thái này. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ đã rút khỏi UNESCO vào năm 2018, nhưng sau đó đã được tái gia nhập dưới thời Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, với sự thay đổi chính quyền, ông Trump lại tiếp tục thực hiện bước đi tương tự.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích rằng quyết định rút khỏi UNESCO được ông Trump đưa ra vì tổ chức này được cho là ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mang tính chia rẽ. Theo bà Kelly, những giá trị này không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đưa ra quan điểm rằng việc tiếp tục là thành viên của UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ. Cơ quan này cho rằng UNESCO đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và các chương trình nghị sự mang màu sắc ý thức hệ mà đối lập với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.
Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định của ông Trump. Tuy nhiên, bà Azoulay cũng cho biết rằng quyết định này đã được lường trước và UNESCO đã chuẩn bị cho tình huống này.
Hiện tại, Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% vào ngân sách của UNESCO. Tổng Giám đốc Azoulay nhấn mạnh rằng tổ chức đã đa dạng hóa nguồn tài trợ, giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia cụ thể. Tuy nhiên, việc Mỹ rút khỏi UNESCO có thể ảnh hưởng đến một số chương trình được tài trợ bởi Washington.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lên tiếng về việc Mỹ rút lui khỏi UNESCO. Ông Macron viết trên mạng xã hội X rằng: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”.
Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.
UNESCO là một tổ chức chuyên ngành của Liên Hợp Quốc, được thành lập với mục đích thúc đẩy hòa bình và an ninh thế giới thông qua hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hóa và truyền thông.
