Khám phá xác ướp phụ nữ tại Siberia hé lộ bí mật về kỹ thuật xăm cổ xưa
Một xác ướp phụ nữ được phát hiện tại Siberia, với những hình xăm động vật huyền thoại trên cánh tay, đang là tâm điểm của sự chú ý trong giới khảo cổ. Nhờ vào công nghệ chụp ảnh cận hồng ngoại độ phân giải siêu cao, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những chi tiết phức tạp của hình xăm mà trước đây chưa từng được biết đến. Điều này không chỉ làm sáng tỏ bí mật về kỹ thuật xăm cổ xưa mà còn cung cấp thông tin quý giá về nền văn hóa du mục Pazyryk, một nhánh của thế giới Scythia cổ đại.
Xác ướp này là một trong những phát hiện quý giá thuộc nền văn hóa du mục Pazyryk, một thời kỳ đồ sắt đã tồn tại từ hàng nghìn năm trước. Người Pazyryk thường an táng người chết trong các gò đất lớn gọi là “kurgan”, cắt sâu vào tầng băng vĩnh cửu ở Siberia. Chính điều kiện băng giá đặc biệt này, kết hợp với kỹ thuật ướp xác tinh tế, đã giúp bảo quản cơ thể của nhiều quý tộc gần như nguyên vẹn qua hàng thiên niên kỷ.
Những hình xăm trên xác ướp được mô tả là các cảnh động vật chiến đấu kỳ ảo như hổ, báo và hươu… Các công nghệ hình ảnh mới đã giúp các nhà nghiên cứu quan sát rõ nét hơn bao giờ hết những hình xăm phức tạp này. Đặc biệt, hình xăm trên cánh tay phải của người phụ nữ, khoảng 50 tuổi lúc qua đời, được tạo nên bằng những nét vẽ đều nhau, cho thấy trình độ tay nghề vượt trội của nghệ nhân thời cổ đại.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng hình xăm được thực hiện bằng nhiều loại dụng cụ khác nhau. Một số đường nét được tạo ra bằng công cụ châm đa điểm, trong khi số khác lại do một dụng cụ đơn điểm tinh tế hơn thực hiện. Việc các đường nét chồng lên nhau cũng hé lộ quá trình xăm diễn ra theo từng giai đoạn, nơi nghệ nhân tạm dừng rồi tiếp tục sau đó.
Rất nhiều nền văn hóa trên thế giới từng sử dụng gai cây hay gai động vật để xăm mình. Các nhà nghiên cứu hình dung công cụ đa điểm có thể là một chùm gai nhỏ được bó chặt bằng chỉ hoặc gân thú. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có hiện vật công cụ xăm nào được tìm thấy, có thể vì chúng được làm từ vật liệu dễ phân hủy theo thời gian.
Kết quả nghiên cứu này không chỉ giúp chúng ta hiểu sâu hơn về nghệ thuật xăm mà còn xem chúng như những dấu ấn cá nhân và biểu tượng văn hóa đặc sắc của từng con người thời cổ. Việc sử dụng các công cụ đa điểm và đơn điểm trong kỹ thuật xăm cũng cho thấy sự đa dạng và sáng tạo của con người trong việc tạo ra những tác phẩm nghệ thuật trên cơ thể.
Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng những phát hiện này sẽ mở ra những hướng nghiên cứu mới về kỹ thuật xăm và văn hóa của các nền văn minh cổ đại. Qua việc nghiên cứu những hình xăm và công cụ xăm, chúng ta có thể có cái nhìn sâu sắc hơn về cuộc sống, tín ngưỡng và nghệ thuật của con người thời cổ đại, từ đó làm giàu thêm hiểu biết về lịch sử và văn hóa của nhân loại.
Thông tin thêm về xác ướp Pazyryk và kỹ thuật xăm cổ xưa có thể được tìm thấy tại các trang web khảo cổ học và lịch sử.