Một buổi tối tại Thung lũng Silicon vừa qua đã trở thành tâm điểm của sự chú ý khi một nhóm phụ nữ quyền lực và giàu có tụ họp để thảo luận về chủ đề tối ưu hóa khả năng sinh sản và tác động của công nghệ đối với thế hệ con cháu của họ. Sự kiện này không chỉ thu hút sự quan tâm của giới truyền thông mà còn gây chú ý rộng rãi trong công chúng, đặc biệt khi các công ty công nghệ hàng đầu như Neuralink và Orchid Health có liên quan.
Trong số những người tham gia có Shivon Zilis, một giám đốc cấp cao của Neuralink – công ty công nghệ chip não của doanh nhân Elon Musk. Cô cũng nổi tiếng là người đã bí mật sinh con cho tỷ phú này. Buổi tối tập trung quanh chủ đề thai sản và tối ưu hóa khả năng sinh sản đã trở thành đề tài nóng trong giới công nghệ.
Một trong những công ty đang dẫn đầu trong lĩnh vực này là Orchid Health, một startup tại San Francisco. Họ chuyên về việc sàng lọc phôi thai ở cấp độ chưa từng có, với khả năng phát hiện hàng nghìn bệnh tiềm ẩn trong tương lai. Điều này cho phép các bậc cha mẹ tương lai có thể ‘lên kế hoạch’ cho con cái của mình với lượng thông tin di truyền mà trước đây chỉ có thể là mơ ước.
Công nghệ của Orchid Health vượt xa các xét nghiệm di truyền truyền thống, vốn chỉ tập trung vào các đột biến gene đơn lẻ hiếm gặp. Bằng cách giải trình tự toàn bộ bộ gene khổng lồ ba tỷ cặp bazơ từ chỉ 5 tế bào của phôi, công ty tuyên bố có thể sàng lọc hơn 1.200 tình trạng bệnh lý đơn gene. Hơn nữa, Orchid Health còn áp dụng một thuật toán độc quyền để tạo ra ‘điểm số rủi ro đa gene’. Chỉ số này được cho là có thể đo lường khuynh hướng di truyền của trẻ đối với các bệnh phức tạp như rối loạn lưỡng cực, ung thư, Alzheimer, béo phì, thậm chí tâm thần phân liệt.
Tuy nhiên, công nghệ này cũng gây ra nhiều tranh cãi khi một số nhà phê bình cho rằng hệ thống chấm điểm đa gene của công ty này đang hướng đến một hình thức ưu sinh học đương đại. Điều này có thể tạo điều kiện cho một thế giới mà người giàu có vươn xa hơn nữa với trí thông minh siêu việt và sức khỏe vượt trội ngay từ khi sinh ra, qua đó phân hóa giàu nghèo ngay từ khi mới sinh ra.
Noor Siddiqui, người sáng lập Orchid Health, cho biết công ty chỉ nhắm đến việc giúp đỡ những bậc cha mẹ tương lai – những người e ngại việc sinh con vì các rối loạn di truyền tiềm ẩn. Bên cạnh đó, giải pháp của công ty chỉ tập trung vào việc ‘sàng lọc khuyết tật trí tuệ, không đưa ra dự đoán hay can thiệp về trí thông minh’.
Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn bày tỏ những nghi ngại nghiêm trọng về việc sàng lọc phôi thai thông qua phương pháp chấm điểm rủi ro đa gene. Việc những startup như Orchid Health xuất hiện được kỳ vọng sẽ giúp giảm giá dịch vụ và mở rộng khả năng tiếp cận cho nhiều đối tượng người dùng hơn, không chỉ giới giàu có hiện tại.
