Trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi xanh trong ngành logistics đang trở thành xu thế toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường.
Ngành logistics Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng với tốc độ trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, ngành vẫn đang phát triển âm thầm, thiếu vắng các doanh nghiệp quy mô lớn có khả năng dẫn dắt thị trường. Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, yêu cầu về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế.
Ông Đặng Vũ Thành – Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho biết, chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.
Chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ. Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng.
Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước, đặc biệt là các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… Không thể chỉ kỳ vọng vào nỗ lực của doanh nghiệp khi các điều kiện về tài chính, pháp lý, và hạ tầng vẫn còn quá nhiều bất cập. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công.
Từ góc độ chính sách, các chuyên gia cho rằng, không thể có phát triển xanh nếu không có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể tiếp cận được với các nguồn tài chính xanh và thực hiện chuyển đổi xanh một cách hiệu quả.
Do đó, để đẩy mạnh chuyển đổi xanh trong ngành logistics, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức tài chính. Điều này sẽ giúp ngành logistics Việt Nam phát triển bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Một số giải pháp cụ thể có thể được thực hiện để hỗ trợ chuyển đổi xanh trong ngành logistics, bao gồm: tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng logistics xanh, áp dụng công nghệ xanh trong hoạt động logistics, và xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh.
Trong thời gian tới, các doanh nghiệp logistics Việt Nam cần tích cực chủ động trong việc chuyển đổi xanh, nhằm đáp ứng được các yêu cầu về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Sự hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức tài chính sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp các doanh nghiệp đạt được mục tiêu này.
